تحصیل در آلمان در دانشگاههای دولتی رایگان است. از همین‌رو، بسیاری از دانشجوهای بینالمللی که قصد تحصیل با هزینه اندک دارند، آلمان را انتخاب می‌کنند.
در این مقاله، سیستم آموزشی آلمان، شرایط هر مقطع تحصیلی، مدارک لازم، نحوه اقدام بهصورت قدم به قدم و هرآنچه که برای تحصیل در آلمان نیاز است بدانید، توضیح داده‌ایم.
ویژگی‌های تحصیل در آلمان
شهریه
رایگان در دانشگاههای دولتی
امکان دریافت بورس
بورسیه و کمک‌هزینه‌های متنوع
زبان تحصیل
آلمانی یا انگلیسی
سطح زبان برای تحصیل در آلمان
انگلیسی حداقل ۶.۵ یا آلمانی سطح B1
امکان اخذ ویزای همراه
برای همسر، فرزندان زیر ۱۸ سال و والدین
امکان اخذ ویزای کار پس از تحصیل
افراد بعد از تحصیل در آلمان فرصت کار کردن دارند
حداقل شرایط لازم برای پذیرش تحصیلی آلمان
۱. سطح آلمانی حداقل B1 برای تحصیل به زبان آلمانی
۲. سطح انگلیسی حداقل آیلتس ۶.۵ برای تحصیل به زبان انگلیسی
۳. معمولاً معدل بالای ۱۵
۴. حداقل ۱۱٬۹۰۴ یورو تمکن مالی
ویزای تحصیلی آلمان
برای تحصیل در آلمان باید ویزای تحصیلی آلمان تهیه کنید. ویزاهای تحصیلی آلمان معمولاً سه ماهه هستند و طی این مدت باید برای دریافت مجوز اقامت حین تحصیل، اقدام کنید.
انواع موسسه‌های آموزشی در آلمان
در کل حدود ۴۲۳ موسسه تحصیلات تکمیلی در آلمان وجود دارد که شامل ۳۰۹ موسسه دولتی در سراسر آلمان و همین‌طور ۱۱۴ موسسه خصوصی است. طبق آخرین آمار Statista در سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ آلمان، حدود ۳٬۱۵۴ دبیرستان و ۱۵٬۵۱۰ دبستان در آلمان هم وجود دارد.
کالج (Studienkolleg)
تحصیل در کالج آلمان شما را برای ورود به تحصیلات تکمیلی آماده میکند. در کالج برای دادن آزمون نهایی (FSP) آموزش می‌بینید تا صلاحیت خود را برای تحصیل در موسسه‌های آموزش عالی در آلمان نشان بدهید.
درواقع با تحصیل در کالج‌های آلمان، دیپلم خود را با مدرک تحصیلی آلمانی همسان‌سازی می‌کنید. شرکت در دوره‌های آمادگی کالج در آلمان برای افرادی که دیپلم خود را خارج از آلمان گرفته‌اند، جزو شرایط تحصیل در آلمان بوده و ضروری است.
مهمترین معیار ورود مستقیم به دانشگاه در آلمان، تحصیلات متوسطه ۱۳ ساله است. اما در ایران دیپلم طی ۱۱ سال اخذ شده و با پیش‌دانشگاهی به ۱۲ سال می‌رسد. پس با پایان تحصیلات ۱۲ ساله ایران، همچنان ۱ سال برای ورود به دانشگاه در آلمان کم دارید. برای جبران این گپ و یادگیری زبان آلمانی برای شروع تحصیل، متداول‌ترین روش شرکت در کالج است.
- در انتهای دوره تحصیلی کالج، آزمون Feststellungsprüfung یا FSP می‌دهید که صلاحیت شما را برای تحصیل در دانشگاههای آلمان می‌سنجد.
- شرایط تحصیل در آلمان برای کالج
- حداقل ۱۸ سال داشته باشید.
- دیپلم گرفته باشید.
- مدرک زبان آلمانی در سطح B2 یا مدرک زبان انگلیسی (آیلتس ۶ یا معادل آن) داشته باشید.
- شرط معدل برای تحصیل در آلمان را برآورده کنید. هر دانشگاه و رشته‌ای متفاوت است اما به‌طور معمول:
- حداقل معدل بالای ۱۸.۵ برای تحصیل در رشته‌های پزشکی
- حداقل معدل بالای ۱۵ برای تحصیل در رشته‌های غیرپزشکی
- برای تحصیل در رشته پزشکی و زیرشاخه‌های آن: باید در کالج M-Course تحصیل کنید.
- برای تحصیل در رشته مهندسی و زیرشاخه‌های آن: باید در کالج T-Course تحصیل کنید.
- برای تحصیل در رشته مدیریت، اقتصاد یا بیزنس و زیرشاخه‌های آن: باید در کالج‌های G-Course و S-Course تحصیل کنید.
دانشگاه در آلمان
مراکز آموزش عالی مختلفی در آلمان وجود دارد؛ دانشگاه (Universität)، دانشگاههای علمی کاربردی (Fachhochschule) و مراکز آموزش عالی رشته‌های هنر. در دانشگاههای آلمان میتوانید در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تحصیل کنید.
- دانشگاه
در دانشگاههای آلمان (Universität) تاکید بیشتر بر تحقیق و پژوهش است. دانشگاه‌ها عمدتاً دانش نظری (تئوری) را در رشته‌های مختلف ارائه میدهند و تاکید زیادی بر جنبه‌های علمی دارند.
- دانشگاههای علمی کاربردی
دانشگاههای علمی کاربردی آلمان (Fachhochschule) عمدتاً بر جنبه کاربردی و عملی رشته و فعالیت‌های شغلی متمرکزند و فرصت‌های کارآموزی (یا کار روی پروژه) در طول تحصیل ارائه میدهند. فارغ‌التحصیلان این دانشگاه‌ها، آینده شغلی بسیار خوبی دارند.
- دانشگاههای هنر، موسیقی و فیلم
در دانشگاههای هنر، فیلم و موسیقی (Kunst und Musik und Film Hochschule) میتوانید رشته‌های خلاقانه مانند معماری، هنرهای زیبا، طراحی صنعتی و مد را یاد بگیرید. حدود ۵۰ دانشگاه در این دسته در آلمان وجود دارد.
برای تحصیل در این دانشگاه‌ها باید در آزمون ورودی شرکت کرده و ثابت کنید استعداد کافی و شرایط لازم برای تحصیل در رشته مورد نظرتان را دارید.
اکثر دوره‌های دانشگاههای هنر، فیلم و موسیقی در آلمان، به زبان آلمانی تدریس میشوند.
در یک تقسیم‌بندی دیگر دانشگاه در آلمان ۲ نوع است:
- دانشگاه دولتی
تحصیل در این دانشگاه‌ها رایگان است و اکثر دانشجویان در آلمان در دانشگاههای دولتی ثبت‌نام می‌کنند.
- دانشگاه خصوصی
این دانشگاه‌ها شهریه دارند و تنها حدود ۵.۵ درصد از دانشجوها در آلمان در دانشگاههای خصوصی تحصیل می‌کنند.
تحصیل در مقاطع دانشگاهی آلمان
تحصیل کارشناسی در آلمان
- تحصیل لیسانس در آلمان برای کسب مدرک کارشناسی (Bachelor) بین ۶ تا ۸ ترم (حدود ۳ تا ۴ سال) طول می‌کشد.
- مدرک کارشناسی آلمان در سطح بینالمللی شناخته شده است و با دریافت آن میتوانید وارد بازار کار شوید یا ادامه تحصیل بدهید.
- زبان تحصیل در مقطع کارشناسی، به‌جز موارد محدودی، آلمانی است.
شرایط تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی
- برای تحصیل کارشناسی در آلمان، باید مدرک زبان آلمانی B2 یا C1 داشته باشید.
- معدل کافی داشته باشید که بسته به رشته متفاوت است، معمولاً نیاز به معدل زیر دارد:
- حداقل معدل بالای ۱۸.۵ برای تحصیل در رشته‌های پزشکی
- حداقل معدل بالای ۱۵ برای تحصیل در رشته‌های غیرپزشکی
- حداقل ۳۶ تا ۴۰ واحد از رشته‌ای که قصد دارید در آلمان بخوانید، در کشور خودتان گذرانده باشید.
- اگر واحدهای دانشگاهی را نگذرانده‌اید، ممکن است نیاز به شرکت در دوره یک‌ساله کالج برای تحصیل لیسانس در آلمان داشته باشید.
نحوه پیدا کردن دوره‌های لیسانس در آلمان
میتوانید در بانک‌های اطلاعاتی زیر به دنبال دوره‌های لیسانس مورد نظر خود بگردید:
- DAAD Higher Education Compass
- International Programmes: برای فوق لیسانس که عمدتاً به زبان انگلیسی تدریس میشوند.
- Ranking of the Centre for Higher Education CHE: برای مقایسه رتبه‌بندی موسسات آموزش عالی توسط CHE در هر رشته.
تجربه مریم از تحصیل در مقطع لیسانس در آلمان
«من توی رشته تکنولوژی رسانه در دانشگاه هامبورگ تحصیل می‌کنم. چیزی که به‌شدت برام جالبه، عملی بودن درس‌هاست. امکانات دانشگاه به‌روز و کامله و به‌جرات می‌تونم بگم هرچی به شکل تئوری مطرح می‌شه، بهصورت عملی هم یاد می‌گیریم. همین موضوع هم باعث بال و پر گرفتن خلاقیت شما در آلمان می‌شه.»
تحصیل دوگانه و اخذ مدرک کارشناسی در آلمان
- تحصیل دوگانه (Duale Hochschule) به دانشجویان فرصت کار و تحصیل همزمان میدهد و از جنبه‌های منحصر به فرد تحصیل در آلمان است زیرا به یادگیری شغل حین تحصیل کمک میکند و امکان کسب درآمد حین تحصیل را میدهد.
- در تحصیل دوگانه، تئوری را در موسسه آموزشی و مراحل عملی را در شرکت یاد می‌گیرید.
- معمولاً دوره‌های دوگانه در دانشگاههای علمی کاربردی و آکادمی‌های فنی و حرفه‌ای، ارائه میشوند و تعداد دانشگاههای اندکی، این دوره‌ها را دارند.
- با تحصیل دوگانه، مدرک کارشناسی دریافت می‌کنید.
شرایط تحصیل دوگانه در آلمان
دوره‌های تحصیل دوگانه معمولاً به زبان آلمانی تدریس میشود و گزینه‌های کمی به زبان انگلیسی هستند، پس باید زبان آلمانی بلد باشید.
برای تحصیل دوگانه باید بتوانید ورک پرمیت آلمان بگیرید
اگر تصمیم به تحصیل دوگانه دارید، باید با یک شرکت قرارداد امضاء کنید و به اجازه کار در آلمان نیاز دارید.
فرق تحصیل دوگانه و آوسبیلدونگ آلمان
تفاوت دوره‌های تحصیل دوگانه (Duale Hochschule) با آوسبیلدونگ آلمان (Ausbildung) در مدرکی است که دریافت می‌کنید.
با تحصیل دوگانه در نهایت مدرک کارشناسی دانشگاهی دریافت می‌کنید اما در آوسبیلدونگ معمولاً گواهی فنی و حرفه‌ای می‌گیرید.
- آوسبیلدونگ بر آموزش حرفه‌ای تمرکز دارد.
- تحصیل دوگانه مدرک دانشگاهی با محتوای عملی قوی ارائه میدهد.
تحصیل کارشناسی ارشد در آلمان
- تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان (Master) معمولاً ۲ تا ۴ ترم (بین ۱ تا ۲ سال) طول می‌کشد.
- امکان تحصیل رایگان در آلمان در دانشگاههای دولتی برای مقطع کارشناسی ارشد وجود دارد.
- بعد از اتمام تحصیل ارشد در آلمان میتوانید وارد بازار کار شوید یا برای تحصیل در مقطع دکتری اقدام کنید.
شرایط پذیرش مقطع کارشناسی ارشد در آلمان
- درصورت تحصیل به زبان انگلیسی: معمولاً مدرک آیلتس ۶.۵ یا تافل در همین سطح
- درصورت تحصیل به زبان آلمانی: مدرک زبان آلمانی در سطح B2 (با مدرک B1 میتوانید پذیرش کاندیشنال بگیرید و دوره زبان آلمانی در آلمان بگذرانید.)
- شرط معدل برای تحصیل در آلمان در کارشناسی ارشد را برآورده کنید:
- معمولاً بالای ۱۵ برای دانشگاههای دولتی (با معدل زیر ۱۵ احتمالاً باید در دانشگاههای خصوصی تحصیل کنید.)
- مدرک کارشناسی داشته باشید.
نحوه پیدا کردن دوره‌های فوق لیسانس در آلمان
میتوانید در بانک‌های اطلاعاتی زیر به دنبال دوره‌های فوق لیسانس مورد نظر خود بگردید:
- DAAD Higher Education Compass
- International Programmes: برای فوق لیسانس که عمدتاً به زبان انگلیسی تدریس میشوند.
- Ranking of the Centre for Higher Education CHE: برای مقایسه رتبه‌بندی موسسات آموزش عالی توسط CHE در هر رشته.
تجربه سپیده از تحصیل در مقطع فوق لیسانس در آلمان
«من در برلین در مقطع فوق لیسانس، رشته مدیریت بین‌الملل می‌خونم. بزرگترین ترسم برای اومدن به آلمان، یادگیری زبان آلمانی بود که البته واقعاً ترس بی‌موردی بود. کورس دانشگاهی من به زبان انگلیسی تدریس می‌شه و برای درس خوندن، هیچ مشکلی ندارم.
سه روز در هفته هم بعد از تموم شدن کلاسهای دانشگاهم، کلاس زبان آلمانی می‌رم و تا حدودی برای کارهای روزمره مشکلم حل شده. مطمئنم برای کار پیدا کردن در آینده هم خوندن زبان آلمانی برام خیلی مفیده. البته مردم برلین انگلیسی بلدن و با دانشجوها هم خیلی خوب برخورد می‌کنن. تا امروز هم خیلی کمکم کردن.»
تحصیل دکتری در آلمان
- طول تحصیل دکترا در آلمان (Promotion) به موضوع تحقیق شما بستگی دارد و معمولاً بین ۲ تا ۵ سال طول می‌کشد.
- دانشجوهای دکتری در آلمان معمولاً حقوق ماهانه دریافت می‌کنند.
- برای تحصیل در مقطع دکتری در آلمان باید استاد راهنما پیدا کنید و استادتان در حوزه تحقیقاتی مورد نظرتان فعالیت کرده باشد.
- در انتهای دوره دکتری در آلمان، مدرک دکتری می‌گیرید.
- دو مسیر برای تحصیل دکتری در آلمان دارید:
دکتری انفرادی (Individual Doctorate)
دکترای انفرادی، مبتنی بر تحقیقاتی است که خودتان به‌تنهایی، تحت نظارت استاد راهنما انجام می‌دهید. بیش از سه‌چهارم دانشجویان دکترا در آلمان، دکتری انفرادی را انتخاب می‌کنند.
این مدل تحصیل معمولاً بین ۵ تا ۶ سال طول می‌کشد.
دکتری ساختاریافته (Structured PhD)
در دکتری ساختاریافته معمولاً تحت نظارت گروهی از اساتید هستید و باید در کلاسهای آموزشی، سخنرانی و سمینارهای مختلف شرکت کنید. معمولاً با تحصیل در دکتری ساختار یافته در آلمان، کمک‌هزینه یا موقعیت شغلی با حقوق خواهید داشت.
این مدل تحصیل معمولاً بین ۳ تا ۵ سال طول می‌کشد.
شرایط پذیرش مقطع دکتری در آلمان
- داشتن مدرک کارشناسی ارشد
- پیدا کردن استاد راهنما و گرفتن تائیدیه از او
- تسلط به زبان انگلیسی یا آلمانی؛ معمولاً در سطح C1
- داشتن نمرات بالا
بیشتر بخوانید: چگونه در آلمان دکترا بخوانیم؟
روش پیدا کردن دوره‌های دکتری در آلمان
میتوانید در دیتابیس‌های زیر به دنبال دوره‌های دکتری مورد نظرتان بگردید:
- International Programmes: برای دوره‌های دکتری بینالمللی
- PhDGermany: فهرستی از دوره‌های دکتری، به‌طور ویژه مخصوص دانشجویان بینالمللی
- Research in Germany: دوره‌های مناسب محققان بینالمللی
تجربه آرمان از تحصیل در مقطع دکترا در آلمان
«من در رشته برنامه‌ریزی شهری دانشگاه فنی برلین درس می‌خونم. از نظر من آلمان سرزمین ایده‌هاست و می‌تونید خواسته‌ها و ایده‌های خودتون رو بهصورت عملی در آلمان پیاده‌سازی کنین. ضمن اینکه تحصیل توی بهترین دانشگاههای دنیا با کمترین هزینه، یه فرصت بی‌نظیره.»
ددلاین ثبت‌نام دانشگاه در آلمان
معمولاً دانشگاههای آلمان در زمستان و تابستان پذیرش دارند. ددلاین اکثر موسسات آموزش عالی دولتی بهصورت زیر است:
- پذیرش زمستان از اوایل ماه می آغاز و در ۱۵ جولای تمام میشود.
- پذیرش تابستان از اوایل دسامبر شروع میشود و تا ۱۵ ژانویه ادامه دارد.
دانشگاههای خصوصی، ددلاین‌های متفاوتی دارند.
تحصیل رایگان در آلمان برای دانشجویان بینالمللی
اکثر دانشگاههای دولتی امکان تحصیل رایگان در آلمان را فراهم می‌کنند و میتوانید بدون پرداخت شهریه، درس بخوانید. بیش از ۱۰ هزار دوره تحصیلی بدون شهریه برای تحصیل رایگان در آلمان وجود دارند.
البته پرداخت مبلغی جزئی در ابتدای هر ترم جزو شرایط تحصیل رایگان در آلمان است. این هزینه بین ۱۰۰ تا ۳۵۰ یورو و برای امور اداری و ثبت‌نام در هر ترم (semester contribution) است.
در صورت تحصیل رایگان در آلمان، فقط باید هزینه‌های زندگیتان را بپردازید و نتیجتاً اقامت مقرون‌به‌صرفه‌ای خواهید داشت.
امکان تحصیل رایگان در آلمان به زبان انگلیسی هم وجود دارد؟
بله. تحصیل رایگان در آلمان به زبان انگلیسی در بعضی دانشگاههای دولتی آلمان امکان‌پذیر است و نیازی نیست برای تحصیل در چنین رشتههایی مسلط به زبان آلمانی باشید. حدود ۲۹۰ دانشگاه برای افرادی که قصد تحصیل رایگان به زبان انگلیسی در آلمان را دارند، وجود دارد.
البته گزینه‌های تحصیل رایگان در آلمان با مدرک دیپلم و برای مقطع کارشناسی بسیار محدود بوده و بیشتر مناسب مقاطع بالاتر است.
دانشگاههای معروف آلمان
فهرست معروفترین دانشگاههای معتبر خصوصی در آلمان
- Berlin School of Business and Innovation
- GISMA Business School
- University of Europe for Applied Sciences
- Arden University Berlin
- Bard College Berlin
- CODE University of Applied Sciences
- Deutsche Journalistenschule
- EBC Hochschule
- FOM University of Applied Sciences, Economics and Management
- Friedensau Adventist University
- Hertie School of Governance
- International Psychoanalytic University Berlin
- Munich Business School
- Munich University of Applied Languages
- Natural Science and Academy Isny
- SRH Hochschule Berlin
- Steinbeis-Hochschule Berlin
- Steinbeis Business Academy
- Gustav Siewerth Academy
- Witten/Herdecke University
فهرست دانشگاههای معروف دولتی در آلمان
- Free University of Berlin
- Technical University of Munich
- Humboldt University of Berlin
- Karlsruhe Institute of Technology
- Heidelberg University
- LMU Munich
- University of Tübingen
- University of Bonn
- Charité – Universitätsmedizin Berlin
- University of Mannheim
- RWTH Aachen University
فهرست دانشگاه‌هایی که به زبان انگلیسی هم تدریس می‌کنند
- Technical University of Munich (دانشگاه TU Munich)
- Heidelberg University
- LMU Munich
- Free University of Berlin
- Humboldt University Berlin
- Karlsruhe Institute of Technology (دانشگاه KIT)
- Technical University of Berlin (دانشگاه TU Berlin)
- RWTH Aachen University
- University of Freiburg
- University of Tübingen
- Ludwig Maximilian University of Munich
- Heidelberg University
- بیشتر بخوانید: فهرست دانشگاههای آلمان
شرایط پذیرش در دانشگاههای آلمان
- صلاحیت ورود به دانشگاه (HZB) داشته باشید.
- اگر با دیپلم اقدام می‌کنید، باید در دوره کالج Studienkolleg شرکت کنید تا مجاز به ثبت‌نام در دانشگاه شوید.
- اگر با مدرک دانشگاهی اقدام می‌کنید باید بررسی کنید مدرکتان در آلمان شناخته شده است یا خیر.
- برای پذیرش در بعضی دانشگاه‌ها نیاز به شرکت در آزمون TestAS دارید.
- معدل خوب (معمولاً بالای ۱۵) داشته باشید؛ البته تحصیل در آلمان با معدل پایین هم معمولاً در دانشگاههای خصوصی امکان‌پذیر است.
- مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی داشته باشید.
نمره زبان لازم برای تحصیل در آلمان چند است؟
نمره زبان لازم برای تحصیل به زبان آلمانی در آلمان
اگر دوره تحصیلی شما کاملاً به زبان آلمانی تدریس میشود، باید مدرک زبان آلمانی برای تحصیل در آلمان ارائه دهید. معمولاً حداقل نمره لازم بهصورت زیر است:
- مدرک DSH حداقل سطح B1
- مدرک TestDaF حداقل سطح B1
نمره زبان لازم برای تحصیل به زبان انگلیسی در آلمان
اگر دوره شما به زبان انگلیسی تدریس میشود، باید مدرک زبان انگلیسی ارائه دهید. بسته به دانشگاه و رشته، نمره زبان انگلیسی مورد نیاز متفاوت است اما معمولاً شرط زبان برای تحصیل به انگلیسی در آلمان بهصورت زیر است:
- مدرک آیلتس (حداقل ۶.۵)
- مدرک تافل
- تافل کاغذی: ۵۵۰
- تافل کامپیوتری: ۲۱۳
- تافل اینترنتی: ۷۹-۸۰
مدارک لازم برای پذیرش دانشگاه در آلمان
مدارک مورد نیاز برای تحصیل در آلمان در هر دانشگاهی متفاوت است اما به‌طور کلی باید مدارک زیر را ارسال کنید:
- ترجمه و کپی رسمی مدارک تحصیلی (شامل مدرک پایان مقطع و ریزنمرات)
- عکس پاسپورتی
- کپی پاسپورت
- مدرک زبان آلمانی و/یا انگلیسی
- انگیزه‌نامه
- هزینه اپلیکیشن دانشگاه
- فرم اپلیکیشن تکمیل شده
- رزومه (CV)
- توصیه نامه
- مدرک GRE/GMAT درصورت لزوم
- مدرک TestAS درصورت لزوم
- گواهی بیمه سلامت
مدارک لازم برای ویزای تحصیلی آلمان
اگر قصد تحصیل در دوره‌ای بیش از ۹۰ روز در آلمان را دارید، باید ویزای طولانی‌مدت German Student Visa بگیرید. این نوع ویزا، ویزای D نام دارد. در زمان ورود هم باید مجوز اقامت در آلمان تهیه کنید.
مدارک اپلیکیشن ویزا
- فرم تکمیل و امضا شده اپلیکیشن ویزا
- پاسپورت معتبر
- دو کپی از پاسپورت
- شناسنامه
- گواهی ازدواج (درصورت تاهل)
- گواهی تولد فرزند (درصورت داشتن فرزند)
- ۲ عکس جدید
مدارک تمکن مالی
باید نشان بدهید پول کافی برای پوشش هزینه‌های زندگی، مسکن و تحصیل در آلمان را در طول مدت تحصیل دارید. برای نشان دادن تمکن مالی میتوانید از یکی از موارد زیر استفاده کنید:
- تائید دیپازیت ۱۱۹۰۴ یورویی در حساب بانکی آلمانی بلاک شده (Sperrkonto)
- اظهارنامه والدین بهعنوان اسپانسر به‌همراه گواهی تمکن مالی حداقل ۶ ماه اخیر حساب‌های بانکی والدین.
- گواهی اعطای بورسیه تحصیلی با مشخص کردن مبلغ تحت پوشش
- تعهدنامه (Verpflichtungserklärung) توسط یک فرد مقیم آلمان که میتواند هزینه‌های شما را در طول تحصیل پوشش دهد.
گواهی پذیرش از موسسه آموزشی آلمانی
میتوانید یکی از موارد زیر را ارسال کنید:
- نامه پذیرش (Zulassungsbescheid) از موسسه آموزشی شناخته شده آلمانی
- نامه پذیرش در دوره آمادگی دانشگاهی (Studienkolleg)
- نامه پذیرش مشروط (Bedingter Zulassungsbescheid) و تاییدیه ثبت‌نام در دوره زبان فشرده
مدارک تحصیلی قبلی
گواهی Abitur درصورتی که از مدارس آلمان فارغ‌التحصیل شده‌اید؛ در غیر این صورت، میتوانید مدارک زیر را ارسال کنید:
- مدارک تحصیلی مقطع قبلی و ترجمه رسمی آنها
- معادل‌سازی مدارک تحصیلی
- ریزنمرات و ترجمه رسمی آنها
- گواهی فعالیت‌ها و دستاوردهای تحصیلی گذشته
- بیمه سلامت دانشجویی
- مدرک زبان آلمانی (برای دوره‌های تحصیلی فقط آلمانی یا ترکیبی)
- مدرک زبان انگلیسی (برای دوره‌های تحصیلی فقط انگلیسی یا ترکیبی)
- انگیزه‌نامه
- رزومه (CV) درصورتی که تجربه کارآموزی دارید یا شاغل هستید، باید مدرک مرتبط را ضمیمه کنید.
- رسید پرداخت هزینه پردازش ویزای تحصیلی آلمان
مراحل گرفتن پذیرش از دانشگاههای آلمان و درخواست ویزای تحصیلی آلمان
۱. دانشگاه و دوره مورد نظرتان را انتخاب کنید
- انتخاب دوره
– برای کدام مقطع تحصیلی می‌خواهید اقدام کنید؟
– شرایط تحصیل در چه رشته‌ای را دارید؟
– می‌خواهید به زبان آلمانی تحصیل کنید یا انگلیسی؟
با انتخاب مقطع تحصیلی و رشته مورد نظرتان، میتوانید میان دوره‌های تحصیلی در آلمان جستجو کنید و برنامه‌هایی که مناسب شما هستند انتخاب کنید.
چطور دوره تحصیلی مورد نظرم را در آلمان پیدا کنم؟
برای پیدا کردن دوره مورد نظرتان در آلمان، ۲ راه دارید:
- مراجعه به مشاوران مهاجرتی
مشاوران مهاجرتی می‌توانند با تجربه و تخصصی که در این زمینه دارند، بهترین دوره‌ها و دانشگاه‌ها را به شما پیشنهاد کنند. کمک مشاوران مهاجرتی باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های شما میشود.
- جستجوی آنلاین
مجراهای آنلاین مختلفی برای جستجوی دوره‌های تحصیلی و دانشگاههای آلمان وجود دارند. البته با جستجوی آنلاین و بدون کمک مشاوران مهاجرتی، باید زمان زیادی را صرف کنید. پایگاه‌های داده آنلاین زیر، اطلاعات طبقه‌بندی شده‌ای در این زمینه ارائه میدهند:
– پایگاه داده آنلاین erudera
– پایگاه داده آنلاین studying in germany
- انتخاب دانشگاه
میتوانید بهصورت آنلاین در میان دانشگاههای مختلف جستجو کنید یا آنکه از پایگاه‌های داده‌ای مانند DAAD استفاده کنید.
۲. شرایط پذیرش دانشگاه و رشته انتخابی خود را بررسی کنید.
پس از انتخاب دوره تحصیلی و موسسه آموزشی، شرایط پذیرش آنها را بررسی و برآورده کنید. هر دانشگاهی شرایط خاص خود را دارد اما چند نکته مهم را در نظر بگیرید:
- ۱. آیا میتوانید شرط زبان را برآورده کنید؟
دوره مورد نظرتان به زبان انگلیسی تدریس میشود یا آلمانی؟ شاید هم دوره‌ای انتخاب کرده‌اید که به هر دو زبان و بهصورت ترکیبی تدریس میشود. حداقل نمره زبانی که از سوی دانشگاه تعیین شده را پیدا کنید و متناسب با آن، مدرک زبان بگیرید.
- ۲. آیا مدارک تحصیلی شما در آلمان شناخته شده است؟
برای تحصیل در آلمان باید صلاحیت ورود به آموزش عالی (HZB) داشته باشید. درواقع باید مدرک تحصیلی مقطع قبلی شما در آلمان شناخته شده باشد و معادل سطح آموزشی مورد نظر در آلمان باشد.
برای بررسی اینکه مدرک تحصیلی شما در آلمان شناخته شده است یا خیر، میتوانید از پایگاه‌های داده آنلاین زیر استفاده کنید:
– پایگاه داده Anabin (فقط به زبان آلمانی)
– پایگاه داده DAAD
با وارد کردن اطلاعات مشخصات موسسه آموزشی و مدرک تحصیلی خود در این پایگاه‌ها میتوانید بررسی کنید که مدرک شما در آلمان شناخته شده است یا نه.
- اگر مدرک شما شناخته شده باشد، میتوانید مستقیماً برای پذیرش در دانشگاه درخواست بفرستید. البته کماکان ممکن است نیاز باشد آزمون TestAS بدهید.
- اگر مدرک شما شناخته شده نباشد، باید دوره Studienkolleg را گذرانده و آزمون بدهید تا صلاحیت کافی را کسب کنید. معمولاً این دوره‌ها ۲ ترم طول می‌کشند.
- آزمون TestAS چیست؟
آزمون TestAS برای سنجش مهارت‌های دانشجویان بینالمللی است که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان را دارند. این آزمون به هر دو زبان انگلیسی و آلمان برگزار میشود. آزمون TestAS برای پذیرش دانشجوهای بینالمللی از سوی بسیاری از موسسات آموزش عالی در آلمان، اجباری است.
دقت کنید که آزمون TestAS با آزمون TestDaF یکسان نیستند. آزمون TestDaF برای سنجش مهارت زبان آلمانی است.
- معادل‌سازی مدارک تحصیلی در آلمان
دفتر مرکزی تحصیلات خارجی (ZAB) مرجع مرکزی برای ارزیابی مدارک تحصیلی خارجی در آلمان است. با مراجعه به ZAB میتوانید مدارک تحصیلی خود را معادل‌سازی کنید. ارائه گواهی معادل‌سازی مدرک تحصیلی در بعضی دانشگاه‌ها برای پذیرش، اجباری است.
۳. بودجه خود را مشخص کنید.
در این مرحله باید بودجه نهایی خود را مشخص کنید و بررسی کنید تمکن مالی کافی دارید یا خیر. اگر نگران هزینه‌ها هستید، میتوانید شرایط دریافت بورسیه تحصیلی در آلمان را هم بررسی کنید تا بخشی از هزینه‌های شما پوشش داده شود.
۴. آزمون زبان بدهید.
اگر مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی لازم برای رشته مورد نظرتان را ندارید، قبل از اقدام برای پذیرش باید آزمون زبان بدهید.
بعضی دانشگاه‌ها حتی برای دوره‌هایی که به زبان انگلیسی تدریس میشوند هم ممکن است بخواهند اصول زبان آلمانی را بدانید.
۵. مدارکتان را جمع‌آوری کنید.
تمام مدارک لازم برای درخواست پذیرش مانند انگیزه‌نامه، توصیه‌نامه، رزومه، مدارک تحصیلی، مدارک شخصی و غیره را جمع‌آوری کرده و توسط مترجم رسمی، به زبان آلمانی ترجمه کنید.
۶. برای دوره تحصیلی مورد نظرتان درخواست پذیرش بفرستید.
با جمع شدن مدارک، میتوانید درخواست پذیرش بفرستید. روش‌های مختلف ارسال اپلیکیشن به دانشگاه در آلمان:
۱. درخواست از طریق Uni-Assist
Uni-Assist سرویسی است که تحت مدیریت سرویس تبادل آکادمیک آلمان (DAAD) فعالیت میکند و اپلیکیشن‌ها را پیش از ارسال به دانشگاه، بررسی میکند. اگر دانشگاه مورد نظرتان عضو Uni-Assist است، باید اپلیکیشن خود را از این طریق ارسال کنید.
لیست دانشگاههای عضو Uni-Assist
نحوه ارسال درخواست پذیرش دانشگاه آلمان از طریق Uni-Assist
- وارد پورتال Uni-Assist بشوید و حساب کاربری بسازید.
- اطلاعات درخواست شده در حساب کاربری را تکمیل کنید تا فرم اپلیکیشن آنلاین شما در پورتال اپلیکیشن ایجاد شود.
- در بخش Basic Questions اطلاعات شخصی و تحصیلی خود را وارد کنید.
- در بخش Search Study Offers دانشگاه و دوره تحصیلی مورد نظرتان را انتخاب کنید.
- مدارک مربوطه را بارگذاری کنید.
- هزینه پردازش مدارک را پرداخت و اپلیکیشن را ارسال کنید.
۲. درخواست مستقیم به دانشگاه
اگر دانشگاه موردنظرتان عضو Uni-Assist نیست باید مستقیم به دانشگاه درخواست پذیرش بفرستید.
نحوه ارسال درخواست پذیرش بهصورت مستقیم به دانشگاه آلمان
- اگر دانشگاه موردنظرتان عضو Uni-Assist نیست باید مستقیم به دانشگاه درخواست پذیرش بفرستید.
- نحوه ارسال درخواست پذیرش بهصورت مستقیم به دانشگاه آلمان
- فرم اپلیکیشن پذیرش برای متقاضیان بینالمللی را در صفحه وب دانشگاه پیدا کنید.
- مدرک مورد نظرتان را در فرم اپلیکیشن تعیین کنید.
- مشخصات خودتان را مطابق پاسپورت وارد کنید و سایر پرسش‌ها را تکمیل کنید.
- مدارک درخواستی مانند مدارک تحصیلی و مدرک زبان را بارگذاری کنید.
- با تکمیل اپلیکیشن و پرداخت هزینه، اپلیکیشن را ارسال کنید.
- اعلام نتیجه درخواست پذیرش:
معمولاً نتایج پذیرش از طریق ایمیل اطلاع داده میشوند. دانشگاه اطلاعیه‌ای درمورد نتیجه نهایی بررسی اپلیکیشن ارسال میکند و اگر درخواست شما تائید شده باشد، نامه پذیرش را برایتان ارسال میکند. درصورت عدم پذیرش، نامه ریجکتی دریافت می‌کنید.
۷. بیمه سلامت دانشجویی تهیه کنید.
داشتن بیمه سلامت برای تحصیل در آلمان اجباری است و باید قبل از رفتن به آلمان آن را تهیه کنید. حداقل پوشش بیمه سلامت باید ۳۰ هزار یورو باشد و حداقل ۳ ماه اعتبار داشته باشد.
زمانی که می‌خواهید ویزای تحصیلی خود را از سفارت آلمان بگیرید، میتوانید از شرکت بیمه‌ای در ایران، بیمه‌نامه ۹۰ روزه تهیه کنید و پس از ورود به آلمان، توسط شرکت بیمه در آلمان برای گرفتن بیمه سلامت دانشجویی اقدام کنید.
۸. درخواست ویزای تحصیلی آلمان بدهید.
به‌محض دریافت پذیرش، میتوانید برای درخواست ویزای تحصیلی آلمان به سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور خودتان مراجعه کنید.
مراحل درخواست ویزای دانشجویی آلمان
- نزدیک‌ترین سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور خودتان را پیدا کنید.
- مدارک لازم برای درخواست ویزای تحصیلی آلمان را آماده کنید.
- از طریق وبسایت سفارت، وقت مصاحبه بگیرید.
- سوال‌های رایج مصاحبه ویزای دانشجویی آلمان را مرور کنید و برای مصاحبه آماده شوید.
- هزینه مصاحبه را پرداخت کنید و رسید تائید پرداخت را نگه دارید تا در روز مصاحبه ارائه بدهید.
- در روز تعیین شده، مصاحبه را انجام بدهید.
- نتیجه ویزا را دریافت کنید.
میتوانید مراحل، شرایط، مدارک و اطلاعات کامل‌تر را در وبلاگ ویزای تحصیلی آلمان بخوانید.
- نکته
برای تحصیل در آلمان، با ویزای توریستی وارد این کشور نشوید چون پس از ورود امکان تبدیل ویزای توریستی به ویزای تحصیلی را ندارید.
۹. خوابگاه یا خانه برای اقامت پیدا کنید.
بعد از گرفتن ویزای تحصیلی، باید دنبال محل اقامت یا خانه در آلمان بگردید. بسیاری از شهرهای دانشگاهی و کالج‌ها، خوابگاه دارند و گرفتن اتاق از خوابگاه، مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه محسوب میشود.
۱۰. ثبت‌نام دانشگاه را نهایی کنید.
باید قبل از شروع دوره تحصیلی، ثبت‌نام خود را در دانشگاه نهایی کنید. قبل از شروع هر ترم هم باید مجدد این ثبت‌نام را انجام بدهید. هزینه ثبت‌نام در دانشگاههای دولتی آلمان معمولاً بین ۱۵۰ تا ۳۵۰ یورو است.
برای ثبت‌نام باید مدارکی که دانشگاه یا موسسه آموزشی از شما درخواست میکند به بخش Student Affairs Office تحویل بدهید. پس از آن، گواهی ثبت‌نام (کارت دانشجویی موقت) دریافت می‌کنید. با این گواهی میتوانید برای مجوز اقامت و ثبت‌نام در کلاسهای هر ترم، اقدام کنید.
قوانین دانشگاه‌ها برای نهایی کردن ثبت‌نام، متفاوت است. برای بعضی دانشگاه‌ها باید حضوری مراجعه کنید و در بعضی دانشگاه‌ها هم امکان ارسال مدارک با پست را دارد.
۱۱. مجوز اقامت در آلمان بگیرید.
طی ۲ هفته پس از ورود به آلمان، آدرس محل سکونت خود را در دفتر محلی ثبت‌نام مقیمان (Einwohnermeldeamt) رجیستر کنید و سپس، مجوز اقامت موقت تحصیلی (Temporary Residence Permit) بگیرید.
- نحوه ثبت آدرس محل اقامت در آلمان
مدارک مهاجرتی خود را به‌همراه قرارداد محل سکونت، به اداره ثبت‌نام مقیمان در آلمان (Einwohnermeldeamt یا Bürgerbüro) ببرید و با پر کردن فرم درخواست، گواهی ثبت آدرس (Meldebestätigung) بگیرید.
معمولاً در شهرهای بزرگتر باید به Bürgeramt یا Bürgerbüro مراجعه کنید و در شهرهای کوچکتر به Rathaus یا همان شهرداری بروید.
- نحوه درخواست مجوز اقامت در آلمان
پس از ثبت آدرس محل سکونت، به اداره مهاجرت (Ausländerbehörde) نزدیک محل اقامت خود مراجعه کنید، فرم درخواست مجوز اقامت را تکمیل کرده و به آفیسر تحویل بدهید.
احتمال دارد آفیسر با شما مصاحبه کند. در نهایت باید هزینه مجوز اقامت را پرداخت کنید.
حدود ۵ تا ۶ هفته پس از درخواست، مجوز اقامت دانشجویی شما صادر میشود و میتوانید کارت خود را دریافت کنید.
مدت اعتبار این مجوز معمولاً بین ۱ تا ۲ سال است و پس از اتمام اعتبار، اگر هنوز درحال تحصیل هستید، باید آن را تمدید کنید.
۱۲. زندگی دانشجویی خود را در آلمان از سر بگیرید.
تبریک می‌گوییم! اکنون باید زندگی و تحصیل خود را در آلمان بهصورت رسمی شروع کنید.
مدت زمان پردازش درخواست ویزای تحصیلی آلمان
معمولاً پردازش درخواست ویزای تحصیلی آلمان بین ۴ تا ۱۲ هفته و گاهاً تا چند ماه طول می‌کشد. این زمان به حجم درخواست‌های دریافتی کنسولگری یا سفارت آلمان بستگی دارد.
هزینه تحصیل در آلمان
آلمان نسبت به کشورهای اروپایی دیگر، چندان کشور گرانی محسوب نمی‌شود اما برای مهاجرت، باید هزینه‌های حدودی را بدانید تا بودجه کافی تهیه کنید. در ادامه، هزینه‌های رایج برای مهاجرت تحصیلی به آلمان را نوشته‌ایم.
هزینه‌های دانشگاه
شهریه دانشگاه خصوصی
- شهریه مقطع کارشناسی: بین ۵ هزار تا ۱۵ هزار یورو
- شهریه مقطع کارشناسی ارشد: بین ۱۰ هزار تا ۳۰ هزار یورو
شهریه دانشگاه دولتی
- بدون شهریه، فقط هزینه ثبت‌نام که بین ۱۰۰ تا ۳۵۰ یورو در هر ترم است.
- تعداد انگشت‌شماری از دانشگاههای دولتی در آلمان، شهریه هم دریافت می‌کنند.
- شهریه دانشگاه Baden-Württemberg حدود ۱۵۰۰ یورو برای هر ترم
- شهریه دانشگاه مونیخ برای کارشناسی: هر ترم بین ۲ تا ۳ هزار یورو
- شهریه دانشگاه مونیخ برای کارشناسی ارشد: بین ۴ تا ۶ هزار یورو
هزینه‌های مهاجرتی
هزینه پردازش ویزا
- متقاضی بالای ۱۸ سال: ۷۵ یورو
- متقاضی زیر ۱۸ سال: ۳۷.۵۰ یورو
- تمکن مالی ویزای تحصیلی آلمان
- حداقل ۱۱۹۰۴ یورو
هزینه بیمه سلامت دانشجویی
- بین ۱۱۰ تا ۱۵۰۰ یورو در ماه، بسته به سن و شرایط متقاضی و خصوصی یا دولتی بودن بیمه.
هزینه‌های دیگری مانند ترجمه مدارک و غیره هم در پیش خواهید داشت.
هزینه‌های اقامت
- هزینه مجوز اقامت دانشجویی: ۱۱۰ یورو
- هزینه ماهانه زندگی: حدوداً ماهی ۹۹۲ یورو برای یک نفر
تمکن مالی برای تحصیل در آلمان
هنگام درخواست ویزای دانشجویی آلمان باید حداقل ۱۱۹۰۴ یورو در حساب بانکی مسدود شده‌ای (Blocked Account) بهعنوان تمکن مالی (Finanzierungsnachweis) داشته باشید. این مبلغ تضمینی است که میتوانید هزینه زندگی و تحصیل در آلمان را تامین کنید.
وجهی که به حساب مسدود شده منتقل می‌کنید تا زمان ورود به آلمان، قابل دسترسی نیست. پس از ورود و با دریافت کارت بانکی EC میتوانید به وجه داخل حساب، دسترسی پیدا کنید. معمولاً هر ماه میتوانید ۹۹۲ یورو از این حساب برداشت کنید.
- نکته
دانشجویان برای بلیت تئاتر، موزه‌ها، اپراها، سینماها و سایر مؤسسات فرهنگی، امکان استفاده از تخفیف‌های مختلف را دارند.
- بیشتر بخوانید: هزینه زندگی دانشجویی در آلمان
هزینه زندگی در آلمان برای دانشجوهای بینالمللی
برای زندگی در آلمان حداقل به ۹۹۲ یورو در ماه (۱۱٬۹۰۴ یورو در سال) نیاز دارید. بسته به شهری که در آن زندگی می‌کنید و سبک زندگیتان، ممکن است هزینه زندگی شما بیشتر هم شود. بیشترین هزینه‌ای که با آن مواجه می‌شوید، هزینه اجاره مسکن در ماه است.
هزینه‌های متوسط یک دانشجوی آلمانی
- اجاره مسکن
- خوابگاه دانشجویی: بین ۳۵۰ تا ۵۰۰ یورو در ماه
- خانه مشترک (WG): بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ یورو در ماه
- استودیو خصوصی: ۹۵۷ یورو در ماه
- غذا: ۲۰۰ یورو در ماه
- بیمه سلامت و هزینه‌های پزشکی: بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ یورو در ماه
- هزینه‌های حمل و نقل عمومی: بین ۸۰ تا ۹۰ یورو در ماه (رایگان با Semesterticket)
- شهریه: متغیر
- تفریح و ورزش: ۱۰۰ تا ۲۵۰ یورو در ماه
- قبض‌ها: بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ یورو در ماه
- لوازم و کتاب‌های تحصیل: حدود ۳۰ یورو
- هزینه‌های جانبی: متغیر
| برخی هزینه‌های متداول ماهانه | مونیخ | برلین | هامبورگ | فرانکفورت |
|---|---|---|---|---|
| اجاره خانه | ۱۳۹۷.۷۱ یورو | ۱۳۱۷.۱۹ یورو | ۹۹۶.۱۸ یورو | ۱۱۵۶.۱۷ یورو |
| نان سفید (۵۰۰ گرم) | ۲.۲۳ یورو | ۱.۹۴ یورو | ۲.۰۲ یورو | ۱.۹۱ یورو |
| ۱ غذا در رستوران | ۱۵ یورو | ۱۲ یورو | ۱۵ یورو | ۱۴.۵۰ یورو |
| شیر (۱ لیتر) | ۱.۲۴ یورو | ۱.۲۴ یورو | ۱.۲۳ یورو | ۱.۱۶ یورو |
| تخم‌مرغ (۱۲ عدد) | ۳.۲۳ یورو | ۳.۲۷ یورو | ۳.۴۱ یورو | ۳.۲۲ یورو |
| برنج (۱ کیلوگرم) | ۲.۶۰ یورو | ۲.۸۰ یورو | ۲.۶۸ یورو | ۲.۴۲ یورو |
| گوجه‌فرنگی (۱ کیلوگرم) | ۲.۶۱ یورو | ۲.۹۵ یورو | ۲.۷۱ یورو | ۲.۲۱ یورو |
| سیب‌زمینی (۱ کیلوگرم) | ۱.۸۱ یورو | ۱.۶۴ یورو | ۱.۶۹ یورو | ۱.۴۲ یورو |
| تاکسی (۱ کیلومتر) | ۲.۲۷ یورو | ۲ یورو | ۲.۵۰ یورو | ۲ یورو |
اخذ بورسیه تحصیلی آلمان؛ سخت اما امکان‌پذیر
بورسیه‌های تحصیلی در آلمان معمولاً برای دانشجوهای دکتری و پست‌دکتری است اما در برخی مواقع، دانشجویان کارشناسی ارشد هم می‌توانند برای گرفتن بورسیه اقدام کنند.
- بورسیه DAAD
سرویس تبادل آکادمیک آلمان (DAAD) مهمترین سازمانی است که به دانشجویان بینالمللی بورسیه تحصیلی میدهد. بورسیه‌های DAAD در درجه اول برای دانشجویان کارشناسی ارشد، دکتری و پست‌دکتری در نظر گرفته شده است.
میتوانید از طریق پایگاه داده بورسیه تحصیلی DAAD در مورد انواع مختلف بورسیه و حمایت‌هایی که ارائه میدهند، اطلاعات کسب کنید.
- درخواست مستقیم از اساتید
میتوانید پس از شروع دوره تحصیلی، با ارتباط مستقیم با اساتید دانشگاه درخواست بورسیه کنید. البته باید نمرات تحصیلی درخشانی داشته باشید تا بتوانید اساتید را متقاعد کنید.
بورسیه‌های غیردولتی دیگری هم برای تحصیل در آلمان وجود دارد که توسط بنیادها و سازمان‌های مختلف ارائه میشود.
- بیشتر بخوانید: بورسیه‌های تحصیلی آلمان
مزایای تحصیل در آلمان
کیفیت بالای آموزش
در آلمان بیش از ۴۰۰ مرکز آموزش عالی وجود دارد. تعدادی از بهترین دانشگاههای اروپا در آلمان است. در آخرین رتبه‌بندی جهانی QS از ۴۷ دانشگاه آلمانی نام برده شده بود.
امکان تحصیل رایگان
افراد زیادی آلمان را به خاطر رایگان بودن دانشگاههای دولتی انتخاب می‌کنند. اینکه چرا تحصیل در آلمان رایگان است به‌خاطر باور دولت آلمان بر این است که تحصیلات و کسب دانش باید برای همه آزاد و امکان‌پذیر باشد.
امکان تحصیل به زبان آلمانی و انگلیسی
امکان تحصیل به هر دو زبان انگلیسی و آلمانی، خصوصاً در مقطع ارشد و دکتری وجود دارد.
اجازه کار حین تحصیل
دانشجو امکان کار پاره‌وقت در ایام تحصیل و امکان کار تمام‌وقت در تعطیلات بین ترم را دارد.
اعتبار بالای مدارک دانشگاهی آلمان
مدرکی که دریافت می‌کنید، در سراسر جهان از اعتبار فوق‌العاده‌ای نزد کارفرمایان برخوردار است.
فرصت‌های شغلی خوب پس از فارغ‌التحصیلی
تقریباً ۴۵ درصد دانشجویان بینالمللی بعد از فارغ‌التحصیلی در آلمان می‌مانند، فرایند جستجوی کار در آلمان را شروع کرده و نهایتاً مشغول به کار میشوند.
زندگی در کشوری امن
آلمان کشوری است که امنیت، ثبات اقتصادی و سیاسی آن بی‌نظیر است.
هزینه نسبتاً پایین زندگی
هزینه زندگی در آلمان نسبت به کشورهای دیگر در اروپا، مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
تسهیل ورود به بازار کار در حین تحصیل
آلمان سیستم آموزشی دوگانه با تاکید بر آموزش نظری و آموزش عملی دارد که ورود به بازار کار در حین تحصیل را آسان میکند.
- بیشتر بخوانید: ۱۰ دلیل برای تحصیل در آلمان
خوابگاه در آلمان
اجاره مسکن در آلمان با میانگین ۴۱۰ یورو در ماه، احتمالاً بزرگترین هزینه ماهانه شما خواهد بود. به عنوان دانشجوی بینالمللی در آلمان، ۳ گزینه برای انتخاب دارید:
- خوابگاه‌های دانشجویی
حدود ۴۰٪ دانشجوهای بینالمللی در خوابگاه‌های دانشجویی (student dorms یا Halls of Residence) اقامت می‌کنند. معمولاً باید از طریق دانشگاه‌ها برای گرفتن خوابگاه‌های دانشجویی اقدام کنید.
- آپارتمان‌های مشترک
اگر نتوانستید خوابگاه دانشجویی بگیرید، استفاده از آپارتمان‌های مشترک (WG یا Flatshare) میتواند گزینه خوبی باشد. این آپارتمان‌ها بزرگتر از خوابگاه‌ها هستند.
- آپارتمان‌های خصوصی
اگر تمایل ندارید با شخص دیگری هم‌خانه شوید، میتوانید آپارتمان خصوصی اجاره کنید. اجاره آپارتمان‌های خصوصی از آپارتمان‌های مشترک گران‌تر هستند.
پرتال‌های اجاره خانه در آلمان؛ از کجا در آلمان خانه پیدا کنم؟
چندین وبسایت وجود دارد که به دانشجویان در یافتن محل اقامت کمک میکند:
- سایت HousingAnywhere
سایت HousingAnywhere؛ امکان اجاره خانه در سراسر جهان.
این سایت با بیش از ۳۰۰ دانشگاه بینالمللی در کشورهای مختلف همکاری میکند تا به دانشجوها در پیدا کردن محل اقامتشان کمک کند.
- پورتال Uniplaces
پورتال Uniplaces برای اجاره مسکن
میتوانید از طریق این وبسایت به هزاران محل اقامت معتبر در بهترین شهرهای دانشجویی اروپا، از جمله برلین و مونیخ، دسترسی پیدا کنید.
- سایت Student
سایت Student؛ امکان اجاره خانه‌های دانشجویی
- سایت Study in Germany
سایت Study in Germany؛ امکان پیدا کردن خوابگاه‌های دانشجویی در آلمان
امکان کار حین تحصیل در آلمان
در آلمان اجازه دارید ۲۰ ساعت در هفته در طی ترم، کار پاره‌وقت انجام بدهید. در تعطیلات بین ترم‌ها هم میتوانید ۴۰ ساعت کار تمام‌وقت انجام بدهید.
کارآموزی اجباری برای تکمیل دوره تحصیلی جزو ساعت‌های کاری شما محسوب نمی‌شود و کماکان میتوانید بهصورت جداگانه، ۲۰ ساعت در هفته کار کنید.
مقررات قانون کار در مورد دانشجویان بینالمللی خیلی سخت‌گیرانه اعمال میشود و در صورت نقض آن ممکن است دیپورت شوید.
اگر در حال گذراندن دوره زبان یا دوره کالج هستید، تنها در صورتی اجازه کار دارید که از طرف آژانس اشتغال فدرال (Agentur für Arbeit) و اداره مهاجرت (Auslanderbehorde) تاییدیه گرفته باشید.
- نکته
دانشجوهای بینالمللی در آلمان مجاز نیستند بهصورت فریلنسر یا خوداشتغال کار کنند. برای انجام چنین کارهایی باید به اداره مهاجرت و آژانس اشتغال آلمان، درخواست تائید بدهید.
آیا با کار دانشجویی می‌توان هزینه زندگی در آلمان را تامین کرد؟
تا حد زیادی میتوانید هزینه‌های زندگی خود را از طریق کار دانشجویی در آلمان تامین کنید اما همه‌ی هزینه با کار دانشجویی قابل پوشش نیست. اغلب دانشجوهای بینالمللی در آلمانی در حین تحصیل، کار هم می‌کنند.
- بیشتر بخوانید: چگونه در آلمان کار دانشجویی پیدا کنیم؟
با ویزای تحصیلی تا چه زمانی می‌توانم در آلمان بمانم؟
با ویزای دانشجویی آلمان، میتوانید تا ۳ ماه در این کشور بمانید تا برای مجوز اقامت حین تحصیل درخواست بدهید. این مجوز با اعتبار ۱ یا ۲ سال صادر میشود. اگر پس از پایان اعتبار، هنوز درس شما تمام نشده بود، باید مجوز اقامت را تمدید کنید.
کار و اقامت موقت پس از فارغ‌التحصیلی در آلمان
پس از فارغ‌التحصیلی در آلمان میتوانید مجوز اقامت را به‌مدت ۱۸ ماه تمدید کرده و در آلمان کار کنید. این ۱۸ ماه به‌محض اتمام امتحانات نهایی شما شروع میشود. پس بهتر است حین تحصیل در دانشگاه یا در طول ترم آخر، دنبال کار باشید تا شانس اقامت پس از تحصیل در آلمان را داشته باشید.
دانستن زبان آلمانی، شانس استخدام شدن شما را افزایش میدهد.
پس از یافتن شغل، چطور در آلمان بمانم؟
پس از یافتن شغل با حداقل قرارداد یک‌ساله و حداقل حقوق ناخالص ۴۵۳۰۰ یورو در سال، میتوانید برای اخذ بلوکارت آلمان درخواست بدهید. بلو کارت به شما اجازه کار موقت میدهد و مدت آن معمولاً ۴ ساله است.
اقامت دائم آلمان (Settlement Permit) برای دانشجویان بینالمللی
پس از سه سال کار در آلمان، میتوانید درخواست اقامت دائم (Settlement Permit) بدهید.
با حداقل ۵ سال زندگی در آلمان هم میتوانید برای دریافت شهروندی آلمان (German Citizenship) اقدام کنید.
ویزای همراه آلمان
اگر ویزای دانشجویی دارید، میتوانید همسر و فرزند زیر ۱۶ سال خود را به آلمان بیاورید. البته باید مجوز اقامت در آلمان داشته باشید و بخواهید حداقل ۱ سال در آلمان بمانید. از لحاظ مالی هم باید بتوانید خانواده خود را تامین کنید. همچنین همسر شما باید آلمانی را تا سطح A1 بلد باشد تا واجد شرایط اقدام شود.
برای گرفتن ویزای همراه آلمان، خانواده شما باید درخواست ویزای Family Reunification Visa به سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور خودشان ارسال کنند.
رشته‌های تحصیلی مختلف در آلمان
تحصیل پزشکی در آلمان
- امکان تحصیل در آلمان با دیپلم تجربی برای رشته‌های پزشکی وجود دارد به‌شرطی که دوره آمادگی کالج M-Course را بگذرانید و حداقل معدل ۱۸.۵ داشته باشید.
- تحصیل در گروه پزشکی در آلمان حدوداً شش سال طول می‌کشد و در انتها باید آزمون دولتی German Medical Licensing Examination بدهید تا مجوز فعالیت بگیرید.
- معمولاً رشته‌های پزشکی در آلمان به زبان آلمانی تدریس میشوند و مدرک زبان مورد نیاز برای تحصیل در آلمان در این رشتهها تقریباً در سطح C1 است.
- بیشتر بخوانید: شرایط تحصیل در رشته پزشکی در آلمان
تحصیل دندانپزشکی در آلمان
- تحصیل در مقطع کارشناسی دندانپزشکی در آلمان حدود ۵ سال طول می‌کشد و در انتها باید آزمون دولتی Staatsexamen بدهید.
- برای تحصیل رشته دندانپزشکی در آلمان معمولاً باید مدرک زبان آلمانی در سطح C1 داشته باشید.
- تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد دندانپزشکی در آلمان بین ۱ تا ۲ سال طول می‌کشد و باید مدرک آزمون دولتی داشته باشید.
تحصیل پرستاری در آلمان
- تحصیل پرستاری در مقطع کارشناسی در آلمان معمولاً بین ۳ تا ۴ سال طول می‌کشد.
- طول مدت تحصیل پرستاری در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان معمولاً ۲ سال است.
- از آنجا که آلمان در سال‌های اخیر با کمبود پرستار مواجه بوده، فرصت کار در آلمان برای دانشجوهای پرستاری بینالمللی بهصورت فراوان وجود دارد.
- برای آنکه در آلمان پرستار شوید، باید در یک دوره کارآموزی یا آوسبیلدونگ پرستاری (دوره آموزش دوگانه) شرکت کنید و تجربه عملی به‌دست بیاورید.
آزمون Staatsexamen در آلمان چیست؟
بعضی رشته‌های تحصیلی، آزمون‌های دولتی (Staatsexamen) دارند. دلیل این نام‌گذاری، این است که امتحان‌های نهایی آنها توسط نهادهای دولتی، برگزار و ارزیابی میشود. رشتههایی مانند حقوق، پزشکی، آموزش و داروسازی جزو این موارد هستند.
چنین رشتههایی در آلمان محبوب هستند و میزان پذیرش در آنها محدود و شامل نومروس کلاوسوس یا NC است یعنی باید سطح نمره‌ی خاصی برای گرفتن پذیرش داشته باشید.
تحصیل در مدارس آلمان
تحصیل در مدارس دولتی آلمان رایگان است. سیستم آموزشی مدارس آلمان شامل ۲ مقطع است: ابتدایی و متوسطه. کودکان از ۶ تا ۹ سالگی در مقطع ابتدایی هستند و از ۱۰ سالگی وارد مقطع متوسطه میشوند.
با اتمام مقطع متوسطه آکادمیک، مدرک Abitur یا دیپلم می‌گیرید و میتوانید به دانشگاه بروید.
برای اطلاعات بیشتر، میتوانید مقاله مدرسه در آلمان را مطالعه کنید.
خدمات ویزا موندیال برای تحصیل در آلمان
- به شما مشاوره تخصصی برای تحصیل در آلمان می‌دهیم.
- برای چندین دانشگاه برای شما اپلای می‌کنیم.
- برای اخذ پذیرش تحصیلی شما از دانشگاه‌ها و کالج‌های آلمان در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد اقدام می‌کنیم.
- با دپارتمان‌های علمی دانشگاه‌ها جهت تحصیل در مقطع دکتری در آلمان، صحبت می‌کنیم.
- رزومه و انگیزه‌نامه شما را برایتان می‌نویسیم.
- چک‌لیست‌های پذیرش دانشگاه و سفارت را به شما می‌دهیم.
- برای اخذ ویزای دانشجویی آلمان برایتان اقدام می‌کنیم.
- صفر تا صد آماده‌سازی پرونده ویزای شما را انجام می‌دهیم.
همین حالا فرم ارزیابی تحصیل در آلمان را تکمیل کنید تا ما شرایطتان را به‌طور دقیق بررسی کنیم و نتیجه را به شما اعلام کنیم یا وقت مشاوه رزرو کنید تا سوالات خود را از کارشناسان ما بپرسید.
سوالات متداول
آیا برای تحصیل در آلمان باید آلمانی صحبت کنم؟
بستگی به رشته انتخابی شما دارد. اگر رشته شما به زبان انگلیسی تدریس میشود، نیازی به مدرک زبان آلمانی ندارید و فقط باید مدرک زبان انگلیسی ارائه بدهید. با این حال، دانستن زبان آلمانی قطعاً زندگی را در آلمان آسان‌تر میکند.
آلمان چند دانشجوی بینالمللی دارد؟
در حال حاضر حدود ۴۵۸۲۱۰ دانشجوی بینالمللی در آلمان درحال تحصیل هستند. اکثر دانشجوهای بینالمللی (در مجموع ۱۴۵۷۰۷ نفر) درحال تحصیل مهندسی در آلمان هستند. بر اساس داده های سال تحصیلی ۲۰۲۲ – ۲۰۲۳، ایران با حدود ۱۳۲۷۹ دانشجو، رتبه ششم تعداد دانشجوهای بینالمللی در آلمان را دارد.
- بیشتر بخوانید: نظر دانشجویان بینالمللی درمورد آلمان
محدودیت NC در آلمان چیست؟
به دلیل تعداد بسیار زیاد متقاضیان نسبت به جایگاههای موجود در موسسات تحصیلی، آلمان محدودیتهایی را برای پذیرش دانشگاه اعمال کرده است که به آنها «Numerus Clausus» یا NC میگویند. NC دو نوع دارد:
- NC مرکزی یا Zentraler NC
محدودیت NC مرکزی در سراسر آلمان اعمال میشود. رشتههایی که محدودیت NC مرکزی دارند شامل پزشکی، دامپزشکی، دندانپزشکی و داروسازی است.
- NC محلی
محدودیت NC محلی فقط برای دانشگاههای خاصی اعمال میشود و دانشگاه این محدودیت را اعمال میکند.
تمکن مالی ویزای تحصیلی آلمان چقدر است؟
باید حداقل مبلغ ۱۱٬۹۰۴ یورو بهعنوان تمکن مالی در حسابی مسدود شده نشان بدهید.
شرط معدل برای تحصیل در آلمان چند است؟
تجربه ما نشان میدهد معدل لازم برای تحصیل در دانشگاههای دولتی آلمان حداقل ۱۵ است. اما اگر معدلتان پایینتر است، ناامید نشوید. برخی رشتهها با معدل کمتر هم پذیرش میدهند.
شرایط سنی تحصیل در آلمان چیست؟ آیا سن تاثیری در گرفتن پذیرش و ویزای تحصیلی آلمان دارد؟
دانشگاههای آلمان شرایط سنی خاصی برای پذیرش تحصیلی تعیین نکردهاند و معمولاً این فاکتور را در نظر نمیگیرند. اما برای دریافت ویزای تحصیلی آلمان، سن شما میتواند تاثیر داشته باشد. اگر سن شما بالاست و گپ تحصیلی دارید، میتوانید آن را با سابقه بیمه شغلی خود پر کنید.
آیا همسرم میتواند در طول تحصیل من در آلمان همراهم باشد؟
بله اما بهصورت همزمان نمیتوانید برای درخواست ویزای همراه بدهید. باید ابتدا وارد آلمان شوید و ۳ تا ۹ ماه از تحصیل شما بگذرد. سپس با ارائه مدرک حضور در آلمان میتوانید برای همسر و فرزندتان اقدام کنید.
آیا برای دوره‌هایی که به زبان انگلیسی تدریس میشوند باید مدرک زبان آلمانی هم داشته باشم؟
خیر. اگر دوره تحصیلی شما ترکیبی (هم آلمانی و هم انگلیسی) نیست، نیازی به ارائه مدرک زبان آلمانی ندارید.
مدرک زبان مورد نیاز برای تحصیل در آلمان چیست؟
اگر دوره شما به زبان آلمانی تدریس میشود، مدرک زبان آلمانی معمولاً در سطح B1 و اگر دوره شما به زبان انگلیسی است، مدرک زبان انگلیسی آیلتس ۶.۵ یا معادل آن در تافل را لازم دارید.
آزمون دولتی در آلمان چیست؟
آزمون دولتی برای افرادی است که میخواهند در رشتههایی مانند پزشکی، داروسازی یا وکالت تحصیل کرده و پروانه فعالیت کسب کنند. این آزمون توسط دولت فدرال آلمان تنظیم شده و توسط ناظران دولتی انجام میشود، نه توسط دانشگاه.
آیا می‌توانم با ویزای دانشجویی آلمان به سایر کشورهای حوزه شنگن سفر کنم؟
بله، با ویزای دانشجویی آلمان میتوانید به کشورهای حوزه شنگن سفر کنید. مدت زمان مجاز برای سفر، ۹۰ روز است.
آیا بعد از تحصیل در آلمان می‌توانم اقامت دائم بگیرم؟
بله. دانشجویان خارجی پس از تحصیل و ۳ سال کار کردن در آلمان می‌توانند برای اخذ اقامت دائم اقدام کنند.
حداقل سطح زبان آلمانی برای گرفتن پذیرش چقدر است؟
در اغلب رشتههایی که به زبان آلمانی تدریس میشوند، باید حداقل در سطح B1 باشید. برای رشتههایی که به زبان انگلیسی ارائه میشوند، معمولاً مدرک آیلتس با نمره ۶.۵ یا معادل آن الزامیست.
شرایط تحصیل در دوره‌های زبان در آلمان چگونه است؟
دانشجویان ایرانی که مقیم ایران هستند متاسفانه نمی‌توانند مستقیماً برای پذیرش دوره‌های زبان اقدام کنند زیرا شانس گرفتن ویزای آنها تقریباً صفر است. این افراد باید از طریق دانشگاه در رشته مورد نظرشان پذیرش بگیرند. سپس با ویزای تحصیلی به آلمان بروند و ابتدا از طریق دانشگاه، زبان آلمانی بخوانند و سپس تحصیل خود را شروع کنند.
آیا امکان تحصیل در آلمان بدون مدرک زبان هم وجود دارد؟
اگر مقیم ایران هستید، خیر. باید مدرک زبان انگلیسی یا آلمانی داشته باشید.
هزینه تحصیل در آلمان چقدر است؟ آیا تحصیل در آلمان رایگان است؟
شهریه اکثر دانشگاههای دولتی آلمان رایگان است و تنها هزینه‌ای که پرداخت می‌کنید، بین ۱۰۰ تا ۳۵۰ یورو در ابتدای هر ترم برای ثبت‌نام است. مبلغی که برای تامین سایر هزینه‌های تحصیل و زندگی در آلمان نیاز دارید، حدود ۱۱۹۰۴ یورو برای ۱ سال است.
حین تحصیل در آلمان چند ساعت اجازه کار دارم؟
طی ترم میتوانید هفته‌ای ۲۰ ساعت کار پاره‌وقت انجام بدهید و در ایام تعطیلات هم هفته‌ای ۴۰ ساعت مجاز هستید کار تمام‌وقت داشته باشید.
آیا کار دانشجویی در آلمان باید مرتبط با تحصیل من باشد؟
خیر.
آیا می‌توان ویزای تحصیلی را به ویزای کاری تبدیل کرد؟
خیر. با داشتن ویزای تحصیلی فقط میتوانید درس بخوانید و ۲۰ ساعت در هفته کار کنید.
قصد دارم با ویزای توریستی وارد آلمان و بعد وارد دانشگاه شوم. امکان دارد؟
خیر. با ویزای توریستی حق تحصیل در آلمان را ندارید. باید به کشور محل اقامت خود برگردید و از ابتدا درخواست ویزای تحصیلی بدهید.
پذیرش من مشروط به دوره زبان است. شانس ویزای من چقدر است؟
بستگی به شرایط پرونده شما دارد. در صورتی که مشکلی در پرونده شما نباشد سفارت آلمان به شما ویزای تحصیلی خواهد داد. البته این موضوع مخصوص رشته‌های آلمانی است. یعنی متقاضی در ایران تا سطح B1 آلمانی پیش می‌رود و ادامه آن را میتواند در آلمان بخواند. برای رشته‌های انگلیسی زبان باید حتماً در ایران آیلتس ۶ به بالا یا مدرک معادل آن را داشته باشید.
آیا امکان دریافت بورسیه تحصیلی در آلمانی در مقطع کارشناسی وجود دارد؟
امکان دریافت بورسیه تحصیلی برای مقطع کارشناسی خیلی کم است و با تعداد بسیار محدودی ارائه میشود.
آیا امکان دریافت بورسیه در مقطع دکتری آلمان وجود دارد؟
بله. در بیشتر دوره‌های دکتری در آلمان میتوانید بورسیه بگیرید.
این مقاله را با دوستان خود به اشتراک بگذارید!
در رابطه با تحصیل در آلمان بیشتر بخوانید
صفر تا صد دریافت کردیت کارت در کانادا
کانادا یا آلمان؟ دو سبک متفاوت از رفاه
