پرستاری در حوزه‌ی مراقبت‌های پزشکی_بهداشتی سالیان متمادی است که در کانادا تقاضای بالایی دارد و همین امر داوطلبان تحصیل آن را بیش از پیش کرده است؛ از طرف دیگر اداره مهاجرت کانادا رویکردی مثبت به ویزاهای تحصیلی و ویزاهای کاری پرستاری دارد. دوره‌های چهار ساله لیسانس و یا دو ساله فوق‌لیسانس متداول‌ترین دوره‌های تحصیل پرستاری در کانادا هستند؛ با این حال، تحصیل در دوره دو ساله دیپلم و نیز تحصیلات تکمیلی در مقطع دکتری نیز در برخی موارد در این رشته امکان دارد. پس از تکمیل تحصیلات و اخذ پروانه فعالیت رسمی در استان مورد نظر، می‌توانید در کانادا به عنوان یک پرستار مشغول به کار شوید. در این کشور، پرستاران با توجه به سطح آموزش و گروه فعالیتی خود اعم از پرستار دارای پروانه کار، پرستار کاربردی دارای مجوز، پرستار روانپزشکی رسمی و پزشک‌پرستار در یک کلینیک، بیمارستان، مراکز مراقبتی و یا حتی به صورت مستقل نیز فعالیت نمایید.
مزایای تحصیل پرستاری در کانادا
پرستاری از رشته‌های پرتقاضا هم برای تحصیل و هم در حوزه اشتغال در کشور کانادا است. موارد زیر از جمله مزایایی هستند که تحصیل پرستاری در کانادا را به یک فرصت مناسب برای علاقه‌مندان یا دانشجویان این رشته تبدیل می‌کند:
- موقعیت‌های شغلی بسیار پس از پایان تحصیلات
- امکان کسب مدرک تحصیلی معتبر جهانی
- دانش عمیق در مورد آناتومی و فیزیولوژی انسان و ارائه دروس پیشرفته در مراکز آموزشی کانادا
- آموزش‌های تئوری و عملی
- امکان کار در هر جای جهان به واسطه کسب دانش فراگیر در مؤسسات کانادایی
- مشهور بودن دوره‌های لیسانس پرستاری کانادا در سطح جهانی
- امکان گذراندن دوره‌های کارآموزی بالینی
- مناسب بودن شرایط اخذ ویزای تحصیلی برای رشته پرستاری در کانادا
پرستاری در کانادا
پرستاری در کشور کانادا در یکی از پنج گروه زیر قرار می‌گیرد. بر اساس ماهیت و الزامات هر گروه، مقطع تحصیلی آن از جمله دیپلم پیشرفته، کارشناسی (لیسانس)، کارشناسی ارشد (فوق‌لیسانس) و دکتری متفاوت بوده و نوع مرکز آموزشی مورد نظر اعم از کالج یا دانشگاه نیز تفاوت خواهد داشت.
پرستار دارای پروانه کار (Registered Nurse)
پرستارانی که علاوه بر یک دوره تحصیلی 4 ساله در رشته پرستاری، امتحان ملی صدور مجوز را نیز می‌گذرانند، پرستاران دارای پروانه کار (RN) نامیده می شوند. یک برنامه تحصیلی این پرستاران در دوره لیسانس شامل دروس تئوری و بالینی در حوزه‌های بهداشت، مراقبت‌های پزشکی و جراحی است. در اغلب موارد، منظور متداول از پرستاری در کانادا همین گروه RN است.
پرستار کاربردی یا کمک‌پرستار دارای مجوز (Licensed Practical Nurse/ Registered Practical Nurse)
LPN ها یک دوره تحصیلات تکمیلی پرستاری را معمولاً به صورت 2 تا 3 ساله در یکی از کالج‌های کانادا می‌گذرانند. این دوره برای LPN های عمومی شامل دستورات تئوری و بالینی در بخش پزشکی و جراحی می باشد. این پرستاران زیر نیز RNها به عنوان یک کمک‌پرستار فعالیت می‌کنند. عبارت registered در استان‌های کبک و انتاریو و عبارت licenced در سایر استان‌های کانادا و نیز ایالت‌متحده به کار می‌رود.
پرستار روانپزشکی رسمی (Registered Psychiatric Nurse)
RPNها یک دوره 2.5 تا 4 ساله در رشته پرستاری روانپزشکی را در سطح کالج یا دانشگاه به اتمام می‌رسانند. این دوره عموماً شامل دستورات تئوری و بالینی در حوزه ی روانپزشکی و پرستاری عمومی است. این گواهی نظام‌مند فقط برای فعالیت در بریتیش‌کلمبیا، آلبرتا، ساسکاچوان و مانیتوبا الزامی است.
پرستار سلامت روان دارای مجوز (Mental Health Registered Nurse)
MHRN ها دوره‌هایی همچون پرستاران روانپزشکی گذرانده با این تفاوت که این عبارت در استان‌های کبک و انتاریو به این افراد اختصاص داده می‌شود.
پزشک‌پرستار (Practitioner Nurse)
PN ها ملزم به داشتن مدرک ارشد پرستاری هستند و یا باید پس از دوره لیسانس، در دوره‌های تکمیلی این تخصص در مراکز آموزشی شرکت و مدرک مربوطه را اخذ نمایند. دامنه فعالیت و اختیارات این گروه از پرستاران در کانادا، گسترده‌تر از سایر پرستاران است. به طوریکه می‌توانند وظایف بیشتری از جمله نوشتن آزمایش و تفسیر آن‌ها و همچنین تجویز دارو را انجام دهد. این گروه را گاهاً پرستاران ارشد نیز می‌نامند.
رشته پرستاری در کانادا
رشته پرستاری در کانادا در مقاطع دیپلم، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می‌شود. فارغ‌التحصیلان این رشته پس از طی ارزیابی‌های حرفه‌ای در نظام پرستاری استان مورد نظر خود، می‌توانند در آن استان مشغول به فعالیت نیز شوند.
دوره 4 ساله کارشناسی پرستاری در کانادا می‌تواند منجر به امکان اشتغال به عنوان یک پرستار رسمی یا RN در این کشور شود. این دوره‌ها هم در دانشگاه‌ها و هم برخی کالج‌های این کشور ارائه می‌شود.
افراد با مدرک دیپلم 3 ساله “پرستاری کاربردی” کالج در استان کبک می‌توانند شروع به فعالیت در این حوزه کنند. اگرچه این افراد به طور رسمی در گروه کمک‌پرستاران قرار گرفته و باید زیر نظر یک پرستار رسمی فعالیت نمایند، اما به دلیل کمبود نیروی کار پرستاری فعالیت آن‌ها به عنوان پرستار مستقل نیز در این استان پذیرفته شده است. انجمن پرستاری کانادا (Canadian Nurses Association) و کالج‌های استانی مربوطه، این گروه از پرستاران را تشویق می‌کنند تا با ادامه تحصیل مدرک لیسانس خود را اخذ نمایند. بدین منظور، برخی کالج‌ها یا دانشگاه‌های کانادا با ارائه دروس در فصل تابستان، به صورت فشرده دوره تحصیلی تکمیلی را برای ارتقاء LPN به RN در برنامه خود قرار داده‌اند.
RN ها می‌توانند در مقطع 2 ساله ارشد و نیز 5 ساله دکتری نیز ادامه تحصیل داده و به سرپرست پرستاری (Nursing Co-Ordinators and Supervisors) یا نرس‌پرکتیشنر/ پزشک‌پرستار (Practitioner Nurse/ PN) سمت خود را ارتقاء دهند. در کشور کانادا، حدود 20 دوره ارشد پرستاری و تقریباً 10 دوره دکتری پرستاری در کانادا ارائه می‌شود. بدانید که در برخی کالج‌های کانادا دوره‌ها 3 تا 12 ماهه ویژه برخی تخصص‌های پرستاری اعم از پرستاران نوزادان، مراقبت‌های ویژه، اورژانس و مراقبت‌های پزشکی در روستاها ارائه شده که نیازمند گذراندن دوره پرستاری یا پرستاری کاربردی به عنوان پیش‌نیاز اولیه هستند.
شرایط پذیرش
هر مرکز آموزشی در این رشته متناسب با مقطع تحصیلی و ضوابط اختصاصی، شرایط پذیرش مخصوص به خود را دارد و تعداد مؤسسات و دوره‌های ارائه‌دهنده این رشته در مقاطع دیپلم، لیسانس، ارشد و دکتری در کانادا بالغ بر 200 مورد است. از این رو، باید پیش از هر اقدامی، الزامات اختصاصی اعم از مدارک، نمره زبان و پیش‌نیازهای هر مرکز آموزشی را در وبسایت آن‌ها بررسی کنید. اما شرایط عمومی این دوره‌ها مطابق جدول‌های زیر است:
| دیپلـــــم و کارشناســـــی پرستاری | |
| شرایط پذیرش |
|
| نمره زبان |
آیلتس با حداقل نمره 6 الی 6.5 و یا تافل با حداقل نمره 80 |
| آزمون جانبی | معمولاً هر مرکز آموزشی یک آزمون ورودی اولیه از داوطلبان می‌گیرد. |
| شهریه سالیانه |
|
| توضیحات |
|
| کارشناســـــی ارشد پرستاری | |
| شرایط پذیرش |
|
| نمره زبان |
آیلتس با حداقل نمره 7 و یا تافل با حداقل نمره 100 |
| آزمون جانبی | ــــــــــــ |
| شهریه سالیانه |
|
| توضیحات |
|
| دکتری پرستاری | |
| شرایط پذیرش |
|
| نمره زبان |
آیلتس با حداقل نمره 7 و یا تافل با حداقل نمره 100 |
| آزمون جانبی |
|
| شهریه سالیانه | حدود 10.000 دلار کانادا |
| توضیحات | اکثریت شهریه دوره‌های دکتری پرستاری در کانادا توسط فاند دانشگاه‌ها پوشش داده می‌شود. |
مراکز آموزشی برتر برای تحصیل پرستاری در کانادا
در کشور کانادا بسیاری از کالج‌ها و دانشگاه‌ها دوره‌های پرستاری و پرستاری کاربردی را ارائه می‌دهند. در ادامه، چند مورد از بهترین دانشگاه‌های کانادا بر اساس رتبه‌بندی جهانی QS در سال 2023 برای رشته پرستاری آورده شده است:
| دانشگاه | رتبهQS سال 2023 |
| University of Alberta | 5 |
| University of Toronto | 7 |
| McMaster University | 24 |
| University of British Columbia | 25 |
| McGill University | 39 |
| University of Calgary | 44 |
| Queen’s University at Kingston | 51 تا 100 |
| University of Ottawa | 51 تا 100 |
| Western University | 51 تا 100 |
| University of Manitoba | 101 تا 150 |
| Université de Montréal | 101 تا 150 |
| Dalhousie University | 151 تا 180 |
| Université Laval | 151 تا 180 |
علاوه‌بر مراکز دانشگاهی، کالج‌های معتبری نیز در کانادا رشته پرستاری را در دوره‌های دیپلم پرستار کاربردی و لیسانس پرستاری ارائه می‌دهند. در این میان می‌توان به کالج‌های Humber، George Brown، Cambrian، St. Lawrence، Lambton، Sault، Durham و Algonquin اشاره کرد.
برنامه تحصیلی رشته پرستاری در مراکز آموزشی کانادا
در این قسمت به تفکیک مقطع تحصیلی به شرح دروس اصلی رشته پرستاری در مراکز آموزشی کانادا پرداخته شده است:
| دروس دوره دیپلم پرستاری کاربردی | |
|
|
| دروس کارشناسی پرستاری | |
|
|
| دروس کارشناسی ارشد پرستاری | |
شاخه پایان‌نامه‌محور
| شاخه درس‌محور پزشک‌پرستاری:
|
| دروس دکتری پرستاری | |
|
|
تخصص‌ها و گرایش‌های رشته پرستاری در مراکز آموزشی کانادا
رشته پرستاری در کانادا در سه گرایش اصلی “پرستاری”، “پرستاری کاربردی” و “پزشک‌پرستار” تدوین شده است. البته ممکن است هر مرکز آموزشی متناسب با مقطع تحصیلی، زمینه‌های تخصصی برای آموزش در هر دوره در نظر بگیرد. در برخی موارد این تخصص‌ها در قالب یک دوره مجزا کوتاه‌مدت تکمیلی برای مدارک پایه پرستاری نیز ارائه می‌شوند. برخی این مهم‌ترین این گرایش‌ها و یا تخصص‌های پرستاری در کانادا عبارتند از:
|
|
بورسیه‌های تحصیلی پرستاری در کانادا
در کشور کانادا برای تحصیل در رشته پرتقاضا پرستاری بورسیه‌ها و کمک‌های مالی مختلف توسط خود مراکز آموزشی و نیز برخی مؤسسات دولتی یا خصوصی در حوزه سلامت، درمان و بهداشت ارائه می‌شود. چنانچه دانشجو بتواند در بین دانشجویان برتر قرار گرفته و سایر شرایط هربورسیه را کسب کند، می‌تواند برای آن درخواست داده و آن را دریافت کند. برخی از بورسیه‌های رشته پرستاری در کانادا در جدول زیر ارائه شده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره تمامی بورسیه‌های تحصیلی پرستاری در کانادا می‌توانید به این سایت رجوع نمایید.
بازار کار و درآمد پرستاری در کانادا
بررسی‌های آماری کانادا نشان می‌دهد احتمالاً در ده سال آینده بازار کار پرستاران در کانادا کمبود نیرو خواهد داشت و این خود عاملی مؤثر در تمایل کانادا به جذب پرستاران است. پرستاری از جمله رشته‌هایی است که در کشور کانادا همواره مورد تقاضا بوده و پاندمیک کرونا نیز در سال‌های گذشته بر اهمیت آن افزود. بر اساس گزارش بانک مشاغل کانادا در سال 2021، حدود 327.000 استخدام پرستار در کانادا صورت گرفت.
متوسط سن پرستاران در همان سال 40 و متوسط سن بازنشستگی آن‌ها 63 سال ثبت شد. از این رو کانادا نیازمند پرستاران جوان برای ورود به حوزه سلامت و درمان می‌باشد. در حال حاضر در این گزارش، آینده شغلی پرستاران در همه استان‌های کانادا بسیار خوب اعلام شده است. طی سال‌های 2022 الی 2031، در حدود 155.400 موقعیت شغلی جدید برای پرستاران ایجاد خواهد شد که فقط حدود 143.700 داوطلب برای تصدی این سمت پیش‌بینی می‌شود. از این رو کانادا با کمبود نیروی ماهر پرستاری مواجه بوده و همین امر مهاجرت به این کشور را به عنوان پرستار تسهیل می‌نماید.
در سال 2023 میزان میانگین درآمد ساعتی پرستاران در این کشور بنابر استان محل فعالیت، سطح تجربه و موقعیت شغلی بین 24 الی 80 دلار کانادا ثبت شده است. حقوق دقیق پرستاران متناسب با نوع مدرک و موقعیت شغلی ضمن تجربه کاری متفاوت است. در بازار کار پرستاری این کشور طی سال‌های 2022 و 2023 به طور میانگین برای یک پرستار یا RN حقوق سالیانه 75.000 الی 89.000 دلار کانادا، برای یک کمک‌پرستار یا همان LPN حقوق سالیانه 45.000 الی 53.000 دلار کانادا، برای سرپرستار تقریباً حقوق 100.000 دلار کانادا و برای یک پزشک‌پرستار با مدرک دکتری پرستاری یا چندین سال تجربه حقوقی در حدود 170.000 دلار کانادا ثبت شده است.
موقعیت‌های شغلی پرستاری درکانادا
متناسب با مدرک تحصیلی و تجربه، یک پرستار در کانادا به طور عمده در گروه‌های پرستار دارای مجوز، پرستار کاربردی یا کمک‌پرستار، پرستار ارشد و پزشک‌پرستار امکان فعالیت دارد. علاوه بر آن مراکز بهداشتی و درمانی، مطب‌ها و مراکز پزشکی، بیمارستان‌ها، مراکز اورژانس، مؤسسات خدمات اجتماعی، پزشکی قانونی، مؤسسات آموزش پرستاری و نیز مراکز مراقبت‌های ویژه طولانی‌مدت همچون خانه‌های سالمندان از جمله مراکزی هستند که پرستاران می‌توانند در آن اشتغال یابند. ضمن آنکه برخی از پرستاران ممکن است به عنوان پرستاران خانگی سالمندان مشغول به کار شوند که برخی جزئیات شرایط اشتغال آن‌ها متفاوت از پرستاران مراکز درمانی می‌باشد. لازم به ذکر است پرستار کودکان در منزل الزامی به داشتن مدرک تحصیلی پرستاری ندارد؛ با این حال، در برخی موارد پرستاران با مدارک پایه به عنوان پرستاران خانگی کودکان نیز مشغول به کار می‌شوند
شرایط اشتغال به عنوان یک پرستار دارای پروانه کار در کانادا برای متقاضیان خارجی
پرستاران یا دانشجویان بین‌المللی (International Educated Nurse/ IEN) که قصد فعالیت در این حوزه در کانادا را دارند باید واجد شرایط اپلای به عنوان یکی از گروه‌های RN، LPN یا RPN باشند. دانشجویانی که قبلاً برای کار به عنوان پرستار در استان‌های این کشور ثبت‌نام نکرده‌اند، باید قبل از درخواست برای اشتغال در هر یک از نظام‌های پرستاری استانی، یک حساب کاربری در سایت NNAS برای معادل‌سازی مدارک پرستاری خود ایجاد نمایند. بعد از دریافت نتایج ارزیابی NNAS، نظام پرستاری تعیین می‌کند که آیا واجد شرایط دریافت گواهی ثبت‌نام هستید و یا باید برخی دروس تکمیلی پرستاری را در کانادا بگذرانید. برای اینکه واجد شرایط این ثبت‌نام باشند، باید الزامات زیر برآورده شود:
- داشتن مدرک کارشناسی چهار ساله پرستاری برای همه استان‌های کانادا یا معادل دیپلم سه ساله پرستاری کاربردی فقط برای فعالیت در استان کبک
- داشتن سابقه کار در رشته پرستاری
- معادل‌سازی مدارک توسط NNAS
- ثبت‌نام در بورد یا نظام پرستاری استانی و نیز انجمن پرستاری کانادا (CNA یا CCPNR)
- گذراندن آزمون NCLEX-RN یا CPNRE به ترتیب برای پرستاران و پرستاران کاربردی (کمک‌پرستاران)
- مدارک تسلط بر زبان انگلیسی یا فرانسه
- دریافت مجوز کار در کانادا
نظام‌های پرستاری استانی در کانادا
رشته پرستاری در کانادا جزء مشاغل نظام‌مند (Regulated) بوده و استانداردها و ضوابط فعالیت در آن توسط نظام پرستاری هر استان وضع می‌شود. به این معنا که در این کشور فقط متخصصان دارای مجوز کار از نظام یا انجمن پرستاری استانی می‌توانند عنوان «پرستار» را کسب و در این حیطه فعالیت کنند. هر استان یا منطقه مقررات مخصوص به خود را دارد که به آن‌ها امکان حمایت از سلامت و امنیت عمومی را داده و پرستاران را موظف می‌کند تا استانداردها و الزامات مورد نیاز را برآورده نمایند. از این رو حتی اگر قصد تغییر استان محل فعالیت خود را داشته باشید، باید مجوز فعالیت استان جدید را نیز دریافت نمایید. در کشور کانادا، هیچ فرآیند جامعی در سطح ملی، برای اخذ مجوز/ پروانه کار برای پرستاران در وجود ندارد و هر استان فرآیند ارزیابی و نظام پرستاری مجزای خود را دارد. برای مشاهده جزئیات شرایط مورد نیاز هر استان می‌توانید به وبسایت‌های مجزای نظام پرستاری آن مراجعه نمایید:
| بریتیش‌کلمبیا | |
| آلبرتا | |
| ساسکاچوان | |
| انتاریو | |
| جزیره پرنس‌ادوارد: | REGULATED HEALTH PROFESSIONS ACT REGISTERED NURSES REGULATIONS یا REGULATED HEALTH PROFESSIONS ACT LICENSED PRACTICAL NURSE REGULATIONS |
| نیوبرانزویک | |
| نوا اسکوشیا | |
| نیوفاندلند و لابرادور | College of Licensed Practical Nurses of Newfoundland and Labrador |
| کبک | |
| قلمروهای شمال غربی: | Registrar, Professional Licensing, Department of Health and Social Services |
مهاجرت به کانادا به عنوان یک پرستار
مهاجرت پرستاران به کانادا از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر بسیار پرطرفدار بوده است. در حال حاضر، رشته پرستاری جزو مشاغل واجد شرایط مهاجرت به کانادا از طریق نیروی متخصص فدرال در سیستم اکسپرس اینتری می‌باشد. کد شغلی (NOC) پرستاری در سیستم طبقه‌بندی ملی مشاغل کانادا متناسب با نوع مدرک و سمت در نظر گرفته شده است که براساس آن می‌توانید الزامات مهاجرت به کانادا در این سیستم را مطابق با شرایط خود بررسی نمایید:
- پرستاری دارای پروانه و پرستار روانشناسی: 31301
- پرستار کاربردی: 31101
- کمک‌بهیار: 33102
- پزشک‌پرستار یا نرس‌پرکتیشنر: 31302
- سوپروایزر پرستاری یا پرستار ارشد: 31300
علاوه‌بر آن، برنامه نیروی متخصص استان کبک بدون نیاز به دریافت جاب‌آفر، دریافت جاب‌آفر همراه با LMIA در سایر استان‌ها و ویزای تحصیلی کانادا از جمله راه‌هایی است که فعالین رشته پرستاری برای مهاجرت به کشور کانادا می‌توانند طی نمایند.
با اینکه کانادا درهای خود را به روی پرستاران آموزش‌یافته بین‌المللی گشوده است، همچنان مراحل مشخصی برای اثبات اعتبار مدرک تحصیلی و تجربه کاری خود و نیز تطبیق آن با سیستم پرستاری در کانادا وجود دارد تا بتوانید به عنوان یک پرستار به این کشور مهاجرت کرده و در آن مشغول به فعالیت شوید. بدین منظور باید دارای یکی از عناوین تخصصی همانند LPN، RPN یا RN بوده و استانداردهای پرستاری در کانادا را طی آزمون‌های مربوطه و معادل‌سازی مدارک خود برآورده نمایید.
در گام نخست، سرویس ملی ارزیابی پرستاری (NNAS)، باید معادل‌سازی اولیه مدارک پرستاران آموزش یافته بین‌المللی (International Educated Nurse/ IEN) که قصد فعالیت در کانادا را دارند انجام دهد. پس از آن باید در بورد و نظام پرستاری استان مورد نظر خود ثبت‌نام نمایید تا نتیجه ارزیابی مدارک‌تان به آن‌ها ارسال شود. در این مرحله در انجمن پرستاری کانادا (CNA و یا CCPNR) نیز باید ثبت‌نام کنید. چنانچه مدارک شما معادل استاندارد آموزش پرستاری کانادا تشخیص داده شود، می‌توانید برای آزمون‌های رسمی پرستاری کانادا تحت عناوین NCLEX-RN یا CPNRE اقدام نمایید؛ در صورتیکه مدارک شما در ارزیابی به استاندارد مورد نظر دست نیابد، ملزم به گذراندن دوره‌های تحصیلی پرستاری در کانادا هستید.
