دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی از صدها یا حتی هزاران سال پیش وجود داشته اند، اما همه آنها توان مقاومت در برابر گذر زمان و اتفاقات تاریخی را نداشته اند. در طول قرن ها، بسیاری از قدیمی ترین دانشگاه های جهان یا از بین رفته اند، یا به دانشکده های مستقل و خودمختار تقسیم شده اند و یا به صورت مدرن و امروزی تغییر شکل یافته اند.
بسیاری از دانشگاه های قدیمی به جای مانده، نه تنها بخاطر میراث تاریخی خود، بلکه به دلیل اثبات توانایی ها و امکانات خود در انطباق با شرایط مدرن و روز جامعه، توانسته اند در دوران رقابت شدید در دهکده جهانی کنونی، بقای خود را حفظ نمایند. برخی از قدیمی ترین دانشگاه های جهان از جمله معتبر ترین و محبوب ترین دانشگاه ها هم هستند که ترکیبی غنی از میراث تاریخی و چشم انداز معاصر را ارائه می دهند.
در این مقاله برخی از قدیمی ترین دانشگاه های جهان معرفی شده اند که همه آنها در یکی از دسته های رتبه بندی موسسه اعتبار سنجی QS قرار دارند. اکثر آنها در زمره دانشگاه های قدیمی و در حال کار منطقه اروپا و یا آفریقا قرار دارند.
دانشگاه بولونیا
این دانشگاه در کشور ایتالیا قرار گرفته و در سال 1088 تاسیس شده است. شعار دانشگاه بولونیا «مادر ترویج علم و تحصیل» است. این دانشگاه همواره بدون وقفه مشغول به فعالیت بوده و عنوان قدیمی ترین دانشگاه در جهان را حفظ کرده است. در زمانهای پیشین، این دانشگاه فقط به تدریس دروس دکتری می پرداخت، اما امروزه رشته های متنوعی در همه سطوح تحصیلی ارائه می دهد. تعداد دانشجویان ثبت نامی دانشگاه بولونیا حدود 84،200 نفر می باشدکه از این تعداد حدود 30 هزار نفر در مقطع کارشناسی ارشد مشغول به تحصیل می باشند. فارغ التحصیلان مشهور آن شامل سه نفر از رهبران پاپ، بازرگانان متعدد و معروف و چندین سیاستمدار ایتالیایی هستند. دانشگاه بولونیا در رتبه بندی دانشگاه جهانی QS در سال 2019 بطور مشترک رتبه 180 را کسب نموده است.
دانشگاه آکسفورد
دانشگاه آکسفورد از دانشگاه های معروف انگلستان و قدیمی‌ترین دانشگاه انگلیسی زبان جهان به شمار می‌رود. در حالی که تاریخ دقیق تأسیس این دانشگاه معلوم نیست اما قدیمی‌ترین اسناد باقی‌مانده از گذشته نشان می‌دهد که از سال ۱۰۹۶ فرایند آموزش در آکسفورد جریان داشته است و بعضی ادعا می کنند که حتی قبل از این تاریخ تاسیس شده است. بنابراین تاریخ تاسیس آن در بازه زمانی بین سال های 1096 تا 1167 میلادی تخمین زده می شود.
با نگاهی به لیست فارغ التحصیلان این دانشگاه به نام افرادی سرشناس بر میخوریم که شامل 27 نفر از نخست وزیران انگلیس، 20 اسقف اعظم کانتربری، 12 پدر مقدس، 50 برنده جایزه نوبل و همچنین دانشمند فقید، استیون هاوکینگ می باشد.
دانشگاه آکسفورد دانشگاهی معتبر، مورد احترام و با قدمتی طولانی است و در رده یکی از بالارتبه ترین و قدیمی ترین دانشگاه های جهان است که در حال حاضر در رتبه بندی دانشگاه های جهان، در جایگاه پنجم قرار گرفته است.
دانشگاه سالامانکا
این دانشگاه در سال 1134 در کشور اسپانیا تاسیس شده است و در سال 1218 حکم منشور سلطنتی را توسط شاه آلفونسو نهم دریافت نموده است و پس از برچیده شدن دانشگاه Palencia که در حال حاضر از بین رفته است، قدیمی ترین دانشگاه اسپانیا محسوب می شود.
این دانشگاه که در غرب مادرید واقع شده، همان موسسه ای بود که کریستف کلمب در اواخر قرن پانزدهم میلادی در آنجا به بیان برنامه ها و دلایل خود جهت دریافت حمایت سلطنتی برای سفر به هند پرداخت.
دانشگاه سالامانکا در رتبه 591 تا 600 رتبه بندی دانشگاه های جهان (QS) در سال 2019 قرار گرفته است و به بیش از 30 هزار دانشجو در 9 کمپ آموزشی سرویس می دهد.
دانشگاه پاریس
دانشگاه پاریس که در فاصله سالهای 1160 تا 1250 میلادی در پایتخت کشور فرانسه تاسیس شده است، اغلب به عنوان “La Sorbonne” نیز شناخته شده است و یکی از اولین دانشگاه های تاسیس شده در اروپا است، هر چند که فعالیت آن بین سال های 1793 و 1896، پس از انقلاب فرانسه به تعلیق در آمده بود.
امروزه، دانشگاه پاریس در سراسر شهر پراکنده شده است، چرا که در سال 1970 به 13 موسسه علمی مستقل تقسیم شد که همه آنها شهرت بالای دانشگاه اصلی را حفظ نموده اند. از بین این سیزده دانشگاه، بالاترین رتبه دانشگاهی مختص دانشگاه سوربن و دانشگاه پاریس ۱ یا پانتئون-سوربن می باشد.
دانشگاه کمبریج
دانشگاه کمبریج در سال 1209 در کشور انگلستان و توسط گروهی از دانشمندانی که دانشگاه آکسفورد را به علت اختلافات سیاسی ترک کرده بودند تاسیس گردید. دانشگاه کمبریج در حال حاضر رتبه ششمین دانشگاه برتر جهان را داراست.
دانشگاه های آکسفورد و کمبریج، با به اشتراک گذاری بسیاری از آداب و رسوم مشترک، رقابتی سالم با یکدیگر داشته اند که یکی از مشهورترین این رویدادها، رقابت های سالانه قهرمانی قایقرانی است. کمبریج حدود 21،600 دانشجو دارد که 4،100 نفر آنها از کشورهای خارج از اتحادیه اروپا به این دانشگاه آمده اند.
دانشگاه پادووا
دانشگاه Padua – Università di Padova یا UNIPD در سال 1222 در کشور ایتالیا تأسیس شد (گرچه بعضی از شواهد بیانگر تاسیس آن پیش از این تاریخ می باشد) و یکی از معدود دانشگاه های قرون وسطایی ایتالیا است که هنوز هم فعالیت می کند.
دانشگاه پادووا با کسب رتبه 249ام در رتبه بندی جهانی دانشگاه ها، بخاطر تحقیقات اولیه انقلابی خود در زمینه های نجوم، حقوق، پزشکی و فلسفه دارای شهرت جهانی است.
در حال حاضر حدود 62 هزار دانشجو از سراسر جهان مهمان این دانشگاه در شهر پادووا، میزبان نمایشنامه کمدی مشهور ویلیام شکسپیر به نام The Taming the Shrew؛می باشند. دانشگاه پادووا در سال 1545 باغ گیاه شناسی Padova، که اکنون یکی از قدیمی ترین باغ های دانشگاهی در جهان است را تاسیس نمود و همچنین دارای 9 موزه می باشد.
دانشگاه ناپل فدریکو دوم
دانشگاه ناپل فدریکو دوم در سال 1224 توسط فردریک دوم، امپراتور روم مقدس، در شهر ناپل، سومین شهر بزرگ ایتالیا و یکی از قدیمی ترین شهرهای دارای سکنه در سراسر جهان تاسیس گردیده است.
دانشگاه ناپل فدریکو دوم در رتبه بندی جهانی بطور مشترک حائز رتبه 472 می باشد و طیف گسترده ای از رشته ها را برای حدود 100 هزار دانشجو ارائه می دهد. از جمله معروف ترین و تاریخی ترین فارغ التحصیلان آن می توان به Thomas Aquinas، فیلسوف و متکلم مشهور ایتالیایی اشاره نمود.
دانشگاه سیه نا
دانشگاه Siena در سال 1240 میلادی در کشور ایتالیا بنا گردیده است. دانشگاه سیه نا در شهر کوچک سیه نا در منطقه توسکانی قرار گرفته و یکی از قدیمی ترین دانشگاه های جهان است که دارای رتبه بندی جهانی خوبی بوده و در حال حاضر در رتبه 701 تا 750 جهان قرار دارد.
کمپ دانشگاه Siena با دارا بودن تعداد 20 هزار نفر دانشجوی ثبت نامی، تقریبا نیمی از کل جمعیت شهر را تشکیل می دهد. همچنین مرکز شهر، به دلیل داشتن اهمیت تاریخی، به عنوان یک میراث جهانی از طرف یونسکو اعلام شده است و سالانه بیش از 163 هزار گردشگر بخاطر تجربه طعم غذاهای ایتالیایی، بازدید از آثار هنری، موزه ها و میراث قرون وسطایی از آن بازدید می کنند.
دانشگاه کوئیمبرا
دانشگاه Coimbra در سال 1290 در کشور پرتغال تاسیس گردید. اگر چه این دانشگاه در ابتدا در پایتخت پرتغال آغاز به کار کرد ولی، چندین بار به درخواست پادشاهان وقت تغییر مکان داد و در نهایت این جابجایی ها به پایان رسید و در شهر Coimbra، سومین شهر بزرگ کشور و خانه آثار تاریخی دوران رم استقرار یافت. کوئیمبرا بطور مشترک مقام 407ام را در رتبه بندی جهانی کسب نموده است.
با داشتن جامعه دانشجویی بیش از 24 هزار نفری، بسیاری از اصلاحات رادیکال در آن انجام شده است و برای دهه های متوالی در قرن هجدهم تنها دانشگاه فعال در کشور پرتغال بود. در سال 2013، دانشگاه کوئیمبرا به واسطه دارا بودن ساختمان های تاریخی، حیاط و محوطه های باز، سنت های فرهنگی و داشتن چشم اندازی گسترده از شهر به عنوان میراث جهانی یونسکو به رسمیت شناخته شد.
دانشگاه الازهر
علیرغم اینکه اطلاعاتی در مورد وضعیت دانشگاه تا سال 1961 به دست نیامده است، ولی دانشگاه الازهر در فهرست قدیمی ترین دانشگاه های جهان ذکر شده چرا که در سال 970 میلادی در قاهره مصر تاسیس گردیده است. الازهر در ابتدا به صورت یک مدرسه، به کار آموزش دانش آموزان از ابتدایی تا سطوح عالی مشغول فعالیت بوده است. اگرچه دانشگاه الازهر در ابتدا به عنوان مرکز یادگیری علوم اسلامی شناخته شد، اما از آن زمان تا کنون به ارائه برنامه های آموزشی مدرن در موضوعات سکولار نیز پرداخته است تا بتواند بقای خود را تضمین کند.
در طول این دوران، مدرسه شاهد بی ثباتی های سیاسی بسیاری بوده است، به ویژه در قرن 12 زمانی که یک سلسله جدید قدرت را به دست گرفت و بیش از 100 هزار جلد کتاب درسی را نابود کرد. امروزه دانشگاه الازهر در رتبه بندی جهانی، رتبه 801 تا 1000 و در رتبه بندی دانشگاه های عرب منطقه در رتبه بندی سال 2018 موسسه QS، رتبه اول را کسب کرده است. امروزه علاوه بر مطالعه رشته های سنتی در مدرسه، رشته هایی در زمینه کسب و کار، اقتصاد، علوم، پزشکی، مهندسی و کشاورزی نیز ارائه می دهد.
در انتها شاید جالب باشد که بدانید قدیمی ترین دانشگاه آسیا در سال 1611 (دانشگاه سانتو توماس فیلیپین) تاسیس شده است. قدیمی ترین دانشگاه ایالات متحده نیز در سال 1636 (دانشگاه هاروارد، ماساچوست) تاسیس گردیده و همچنین قدیمی ترین دانشگاه استرالیا در سال 1850 آغاز به کار نموده است(دانشگاه سیدنی، نیو ساوت ولز).
شرکت بین المللی ویزا موندیال با سالها تجربه در امر مهاجرت تحصیلی و داشتن پرونده های موفق، آماده پذیرفتن متقاضیان علاقه مند به ادامه تحصیل در کانادا و کشورهای اروپایی بوده و از متقاضیان دعوت میکنیم برای شروع پروسه ،فرم ارزیابی ویزای تحصیلی را تکمیل کرده یا با دفاتر ما در کانادا یا ایران تماس حاصل نمایند تا با مشاورین و اعضای شورای مشاورین رسمی مهاجرت به کانادا مشاوره رایگان داشته باشند تا بهترین راه را برای آنها انتخاب کنند.
