آزادی بیان، افترا، آزار و اذیت یا تبعیض نژادی؟ مرزها را بشناسید.

در این مقاله می‌خوانید:

حیرت انگیز است! به نظر می‌رسد مغز انسان به خوبی توانایی مدیریت این موضوع را ندارد.

ما در صفحات اجتماعی یا در ایمیل مسائلی را می‌گوییم که اگر در حالت رو در رو با افراد بودیم به احتمال فراوان به زبان نمی‌آوردیم. صفحات اجتماعی خاصیت عجیبی دارند که مخاطبین آن‌ها در آن فضا نسبت به دنیای واقعی ترس کمتری دارند. صورت‌ها پوشیده است، فرصت برای فکر کردن وجود دارد و در لحظه نیازی به پاسخ دادن برای عمل خودمان را نداریم. شاید هم یک ماسک داریم که از دیده شدن ما مراقبت می‌کند و نگرانی کمتری نسبت به دنیای واقعی داریم. به نظر می رسد ما، انسان های امروزی، در فضای مجازی برای ابراز عقاید احساس آرامش بیشتری داریم.

بله، در دنیای صفحات مجازی هستیم، مردم همه در اینترنت هستند، گوگل، تلگرام، واتساپ، فیسبوک، اینستاگرام و لینکدین؛ اخیرا کلاب هاوس و چندین پلتفرم دیگر این امکان را به کاربران می‌دهند که نظرات و عقاید خود را با سایرین به اشتراک بگذارند. کاربران آزادی بیان کامل دارند و می‌توانند چیزی که در ذهنشان است را با صدای بلند و فراغ بال به گوش سایرین برسانند.

موضوع آزادی بیان مساله اجتماعی است که در هزاران کتاب و مجله و وبلاگ به آن پرداخته شده و متخصصین جوانب آن را تجزیه و تحلیل کرده‌اند و از تخصص بنده هم خارج است.

اما هدف این مقاله چیست؟

آگاهی و آشنایی اولیه با مفاهیمی که ممکن است برای افراد ناآشنا باشند و به خاطر عدم آشنایی با این مفاهیم آسیب ببینند. با توجه به اینکه تخصص بنده در امر مهاجرت است، در اینجا مفاهیمی که برای مهاجرین مفید هستند را جمع آوری کرده‌ام. چه در کشور خود هستید و قصد مهاجرت به کانادا را دارید، چه آماده ورود به کانادا هستید و چه در کانادا زندگی می‌کنید، این مفاهیم را باید به خوبی بشناسید چون هر کدام به تنهایی می‌تواند در زندگی روزمره شما در کانادا چاره گشا باشد و جلوی خسارت های سنگین را بگیرد.

قبل از ورود به مقاله با دو واژه شما را آشنا می‌کنم: Xenophobia و Xenophilia
زنوفوبیا ترس شدید از هر چیز خارجی و بیگانه است (هر چیزی که خارج از جامعه یا کشور فرد باشد) و زنوفیلیا برعکس آن، علاقه و تمایل شدید به هر چیز یا فرد یا حتی رفتار خارجی است. با توجه به گلوبال شدن دنیا و نزدیکتر شدن ملل به همدیگر، آشنایی با این مفاهیم و تحقیق در مورد هر کدام از آن‌ها می‌تواند مفید باشد.

ابتدا تعاریف هر کدام از موارد ذکر شده را برای شما باز می‌کنم. پیش فرض این مقاله در مورد کشور کاناداست، ولی بسیاری از موارد ذکر شده در مورد کشورهای دیگر هم صادق است.

آزادی بیان | Freedom of Speech

آزادی بیان در کانادا به عنوان یک آزادی بنیادی شناخته می‌شود. این موضوع در بند دوم منشور حقوق و آزادی کانادا آمده است.

اما در بند ۱ همین قانون به موضوع دیگری هم اشاره شده است. بر اساس بند اول Canadian Charter of Rights and Freedom در مواردی که توسط قانون و در حیطه آزادی و دموکراسی محدودیت‌های منطقی بر حق آزادی بیان گذاشته شود، این محدودیت‌ها قابل قبول هستند.
«اگر قانون در حیطه آزادی و دموکراسی محدودیت‌هایی منطقی بر آزادی بیان اعمال کند، این محدودیت‌ها قابل قبول هستند.»

محدودیت‌های منطقی در آزادی بیان چیست؟

آزادی بیان در کانادا و هیچ جای دنیا مطلق نیست. همان طور که اشاره شد بند اول قانون آزادی بیان به دولت این اجازه را می‌دهد که قوانینی وضع کند که آزادی بیان را محدود کند ولی این محدودیت‌ها باید منطقی باشند و اساس جامعه آزاد و دموکراتیک را زیر سوال نبرند.

پس ما هر چه بخواهیم می‌توانیم بگوییم؟ بله. ولی در یک مرز مشخص و منطقی “Reasonable Limits” و تا جایی که به دیگران آسیبی نرسانیم. اما آسیب چطور مشخص میشود؟‌ همراه من باشید چون ابتدا باید یک سری مفاهیم را با هم مرور کنیم و سپس موارد شایع که منجر به شکایات حقوقی شده‌اند را تجزیه و تحلیل کنیم.

آزار رسانی | Harassment

اگر در کانادا زندگی می‌کنید این واژه را حتما زیاد می‌شنوید. اگر هم نشنیده‌اید باید با آن آشنا باشید. البته بحث «هرسمنت» در بسیاری از کشورهای دنیا داغ است و فقط مختص کشور کانادا نیست. اما کانادایی‌ها بیشتر روی این موضوع حساس هستند و اگر به کانادا مهاجرت می‌کنید حتما روی این موضوع تحقیق کنید. Harassment می‌تواند به اشکال مختلفی باشد. تمامی مواردی که در این مقاله آورده شده‌اند نوعی از Harassment محسوب میشوند. در ادامه با انواع Harassment آشنا می‌شوید:

آزار و اذیت کتبی یا کلامی

تصور کنید لهجه فردی را در محیط کارتان مسخره کنید. شوخی‌های قومیتی کنید یا به صورت واضح تنفر خودتان را به نژاد او اعلام کنید. بین افراد تبعیض قائل شوید یا طوری رفتار کنید که سایرین متوجه شوند که رفتار شما عامدانه موجب آزار و اذیت فردی می‌شود.
ممکن است ایمیلی بفرستید که حاوی عکس‌هایی باشد که برای افراد زننده باشد. همه این‌ها نمونه‌هایی از آزار و اذیت به شمار می‌روند. مخصوصاً در محل کارتان خیلی مراقب این موارد باشید چون بخاطر آگاهی عمومی به این موارد در کانادا، مردم بلافاصله واکنش نشان می‌دهند.

تمامی مواردی که ذکر شد در صفحات شبکه‌های اجتماعی نیز صادق است.

آزار و اذیت فیزیکی

این مورد کمی پیچیده‌تر است. تصور کنید در محل کارتان مشغول به شوخی و گفتگو با همکار دوستتان هستید و ممکن است یکی از شما با دستتان حرکتی را انجام دهید که در جمع مورد پذیرش نباشد. همین که فردی این موضوع را ببیند می‌تواند از شما بخاطر آزار و اذیت شکایت تنظیم کند. نمونه هایی از آزار و اذیت فیزیکی را مرور کنیم:

• بدون خواستن فرد مقابل او را لمس کنید.
• به دفعات مکرر از نظر فیزیکی بیش از حد به فردی نزدیک شوید. منظور این است که فاصله شما با او بسیار نزدیک باشد. مثلا اگر فردی را
• با فاصله بسیار نزدیک دنبال کنید، جرم است.
• با حرکات بدن طوری وانمود کنید که به شکل یک حرکت ناسزا باشد.
• با علامت و ژست صورت به فردی پیشنهاد روابط بدهید. مثلا به فردی چشمک بزنید.

آزار اذیت دیداری

این مورد مربوط می‌شود به شرایطی که شما باعث می‌شوید سایرین تصاویر ناهنجاری ببینند.

تصویر کنید در محل کارتان در حال دیدن عکس یا فیلم های پورن هستید. همکار شما اتفاقی مانیتور شما را می‌بیند. در اینجا همکارتان میتواند به جرم آزار و اذیت دیداری از شما شکایت کند.

مجازات Harassment

اگر به جرم هرسمنت محکوم شوید، بسته به میزان جرم باید مجازات بشوید. جرایم سنگین تا ۱۰ سال زندان دارند و جرایم سبک هم معمولاً پنج هزار دلار جریمه و تا سقف ۱۸ماه زندان خواهند داشت.

صحبت با خشم و تنفر – نفرت‌پراکنی | Hate Speech

“ابراز با خشم” زمانی اتفاق می‌افتد که خشونت علیه گروه، نژاد، جنسیت یا قوم خاصی وجود داشته باشد. دقت کنید که منظور از واژه خشونت این نیست که جمله یا عبارتی را با خشم و عصبانیت به فردی بگویید. اجازه بدهید مثالی بزنم:‌
در مکالمه با دوستتان اتفاقات روزمره خود را تعریف می‌کنید:

«رفته بودم خرید، این فلانی‌ها … ریخته بودن و همه لباس های گران قیمت را می خریدند.» و ادامه می‌دهید: «به رستوران فلان رفته بودیم و فلانی‌ها همه بو می‌دادند»

این مکالمه ساده نوعی از خشونت است و در کانادا جرم محسوب می‌شود. مثلاً استفاده از واژه «چینی‌ها» در این عبارت نوعی از نژاد پرستی و تنفر بوده و مورد قبول نیست. دوست شما می‌تواند برای این نوع ادبیات شما از شما شکایت کند.

همچنین موضوعاتی که بدون ضرورت گروه زیادی از جامعه را هدف قرار دهند و برای آن‌ها خطرناک باشند در این دسته هستند. مثلا موضوع «پورنوگرافی برای کودکان».

علاقه مندید بیشتر بخوانید؟‌ در سایت سی بی سی نیوز ۷ پرونده Hate Speech در کانادا آورده شده که توصیه میکنم سر فرصت بخوانید.

فحاشی | Obscenity

فحاشی به هر نوعی باشد جرم است. بر اساس بند ۱۶۳ قانون جزا در کانادا، هر نوعی از فحاشی شامل عکس، کلام، متن، ویدیو یا هر نوعی انتشار این موارد جرم محسوب می‌شود.

شهرت زدایی یا افترا | Defamation

افترا عبارت است از اظهارات شفاهی یا کتبی ناحق در مورد دیگری که به شهرت او لطمه می‌زند و باعث می‌شود که تحقیر شود یا توسط دیگران مورد حمله یا نفرت قرار بگیرد. این موضوع بر اساس بند ۲۸۹ بند ۱ قانون جزا در کانادا tort محسوب می‌شود که نوعی از جرایم مدنی است.

متخصصین توصیه می‌کنند که هر نوع از کامنت یا پیام را طوری ثبت کنید که با بیشترین محافظه کاری باشد. ریسک نکنید و کامنتی که شک دارید می‌تواند به اعتبار فردی لطمه جدی وارد کند را ثبت نکنید.

 افترا به صورت مکتوب Libel

شهرت زدایی یا افترا در صورتی که مکتوب باشد لایبل نامیده می‌شود.  به طور مثال در یکی از صفحات اجتماعی مانند اینستاگرام کامنتی می‌گذارید که به ناحق به اعتبار فرد یا شرکتی آسیب می‌زند، در این حالت شما شهرت‌زدایی از نوع لیبل را مرتکب شده اید.

افترا در صفحات اجتماعی، وبسایت‌ها و گروه‌های تلگرام و واتساپ

پلتفرم‌های اجتماعی به خودی خود موضوعی را منتشر نمی‌کنند، ولی مدیر صفحه‌ای که در آن محتوایی منتشر می‌شود مسئول آن محتواست. هر موضوعی که در صفحات اجتماعی مکتوب می‌شود، نوعی از Defamatory libel یا همان افترای ثبت شده محسوب می‌شود. هر آنچه روی وبسایت یا گروه یا جایی منتشر شود، مسئولیت آن به عهده مالک آن گروه خواهد بود. چرا که در حقیقت زیرساخت را آن فرد مهیا کرده است.

در پلتفرم‌های بزرگ معمولا از شما در هنگام ثبت نام نوعی تعهد گرفته می‌شود که بیشتر افراد به آن دقت نمی‌کنند. بر اساس آن تعهد این پلتفرم‌ها شما را به نوعی طرف حساب فرد زیان دیده قرار می‌دهند. البته خود این پلتفرم‌ها سیستم های نظارتی دارند و سعی می‌کنند محتواهای نقض کننده قوانین خودشان را حذف کنند ولی در مواردی این اتفاق به هر دلیلی نمی‌افتد و فرد زیان دیده هم امکان شکایت از این پلتفرم‌ها را دارد و هم از فردی که به او آسیب زده است.

لینک ریپورت شهرت زدایی در اینستاگرام

لینک ریپورت شهرت زدایی در لینکدین

لینک ریپورت شهرت زدایی در فیسبوک

افترا به صورت غیر مکتوب Slander

ممکن است افترا به صورت غیر مکتوب باشد. منظور از غیر مکتوب این است که اثری از آن به جا نماند. تصور کنید فردی حرکتی را با ژست دست انجام دهد یا به صورت کلامی به فردی افترا بزند. این موارد نیز جز جرایم Defamation محسوب می‌شوند.

نتیجه Defamation چیست؟‌
افترا مانند جرایم دیگر منجر به زندان یا این چنین موارد نمی‌شود و معمولاً فردی که به او افترا زده شده درخواست خسارت مالی می‌کند. این خسارت می‌تواند از چند هزار دلار تا چند صد هزار دلار باشد و بستگی به شهرت و شرایط هر پرونده دارد.

اما چه کسی مقصر است و جرم او چیست؟‌

بستگی به سطح و پیچیدگی جرم دارد. در بیشتر موارد عوامل منتشر شدن یک افترا در چند لایه قرار می‌گیرند. تصور کنید کتابی که منتشر شده و به فردی حمله کرده است. افراد مختلفی در این کتاب همکاری کرده‌اند.

یا تصور کنید در فضای مجازی، فردی گروهی می‌سازد و سایرین در آن گروه ممکن است کامنت گذاری کنند. در فروم‌های اینترنت فردی فروم را میزبانی می‌کند و سایرین کامنت می‌گذارند. در تمامی این موارد همه این افراد، چه فردی که آن بستر را راه‌اندازی کرده و چه فردی که در ایجاد محتوا مشارکت داشته در سطح خود مجرم خواهند بود.

نمونه هایی از پرونده های افترا

• دعوای بین Johnston v Aldridge 2018 – صد هزار دلار جریمه برای یک پست فیسبوک

این دعوا در سال ۲۰۱۸ شکل گرفت. قضیه از این قرار بود که الدریج در فیسبوک پستی منتشر کرد که به اعتبار جانستون لطمه جدی وارد کرد. پست الدریج باعث شد که سایر کاربران نیز به جانستون حمله کنند و او را با القاب ناشایستی خطاب کنند.
صفحه فیسبوک جانستون شش هزار فالوئر داشت و پست او در فیسبوک بیش از دوازده هزار لایک خورد.
قاضی این پرونده در نهایت رای به جریمه ۱۰۰ هزار دلاری علیه منتشر کننده این پست فیسبوک داد. همچنین از او خواست که آن پست را به طور کامل از فیسبوک خود پاک کند.

متن کامل دعوای Johnston v Aldridge 2018

دعواهای کم و بیش مشابه دیگری منجر به خسارت های صد هزار دلاری شده است. دو مورد دیگر را هم خلاصه اشاره می‌کنم و اگر تمایل داشتید با سرچ آنها در گوگل شرح مفصل دعوا را بخوانید.

• دعوای بین Hee Creations Group Ltd. v. Chow که منجر به خسارت ۱۱۵ هزار دلاری شد.
• دعوای بین Magno v. Balita که منجر به خسارت ۱۰۰ هزار دلاری شد

وبسایت دادگاه عالی کانادا برای تحقیقات بیشتر شما، با کلیک روی دگمه Cases می‌توانید در هر موردی که تمایل دارید پرونده‌های حقوقی را سرچ و مطالعه کنید.

چطور درگیر موضوع افترا نشویم؟‌

حس شما قابل درک است. شاید از فردی خیلی ناراحت هستید یا حس می‌کنید در جایی خدمات شایسته‌ای دریافت نکرده‌اید. ممکن است عقیده داشته باشید که حق شما خورده شده است. حالا قصد دارید با آسیب زدن به اعتبار آن فرد اقلاً کمی احساس آرامش کنید.

ممکن است شما اذیت شده باشید یا خسارتی دیده باشید ولی با دامن زدن به موضوع در صفحات اجتماعی خود را در خطر بزرگتری قرار می‌دهید و حالت موضوع تبدیل می‌شود به داستان‌های حقوقی پیچیده.

مدیران صفحات و گروه های اینترنتی:
مراقب باشید. شما مسئول هستید برای تک تک پست‌ها و کامنت‌هایی که در صفحه شما نوشته شده است. ممکن است روح شما هم از موضوع خبر نداشته باشد، ولی به هر حال زیرساخت را شما فراهم کرده‌اید و همین کافیست.
سعی کنید قوانین دقیق برای صفحه خودتان وضع کنید. به وضوح اشاره کنید که صفحه شما جایی برای توهین یا حمله یا افترا زدن به سایرین نیست.

کاربران شبکه‌های اجتماعی:
همه کاربران برای تک تک کلماتی که می‌گویند یا می‌نویسند مسئول خواهند بود. پس دقت کنید با نهایت احتیاط این کار را انجام دهید. بله، توصیه می‌کنم جانب احتیاط را رعایت کنید. اگر خشمگین هستید یا ایده‌ای از ذهن می‌گذرانید، یا اگر در مورد فردی نظری دارید که ممکن است نیاز نباشد در جای عمومی یا در صفحات اجتماعی بگویید، آن را به طور خصوصی برای آن فرد ارسال کنید. اگر خدمات خوبی نگرفتید و ناراضی هستید، از مراجع حقوقی کمک بگیرید. شتاب نکنید و با آرامش و حوصله باشید. تلاش نکنید با سایرین همراه شوید یا سایرین را با خود همراه کنید.

نژاد پرستی یا تبعیض نژادی

همان طور که در تصویر برگرفته از متن قانون حقوق بشر کانادا Canadian Human Rights Act می‌بینید، این موارد تبعیض نژادی هستند.

اعمال تبعیض آمیز بر اساس نژاد، ملیت، قومیت، رنگ، مذهب، سن، جنسیت، گرایش جنسی، هویت،  وضعیت تاهل، وضعیت خانوادگی، خصوصیات ژنتیکی، از کارافتادگی یا محکومیت برای جرمی که مورد بخشش قرار گرفته باشد یا حکم آن معلق شده باشد.

نژاد پرستی یک عقیده و باور است که گروهی از گروه دیگر برتر و بهتر هستند. نژادپرستی می‌تواند در جک‌ها، شوخی‌ها یا در مکالمات بیاید که در این حالت عیان است. اما نژادپرستی ممکن است ریشه در افکار دوانده باشد و فرد آن را آشکارا بروز ندهد. شاید در ارزش‌ها و باورهای فردی، نژادپرستی وجود داشته باشد. در بیشتر موارد مردم حتی نمی‌دانند که این عقاید را دارند.

نژاد پرستی در بیشتر جاهای دنیا امری غیر قانونی است. در کشور کانادا هر نوعی از نژاد پرستی جرم محسوب می‌شود. هر سخن، عمل یا عقیده‌ای که باعث شود فرد دیگری بخاطر نژاد خود در شرایط سخت قرار بگیرد غیر قانونی است و discrimination و racial harassment یا همان آزار و اذیت نژادی محسوب می‌شود.

در صفحات اجتماعی هم باید بسیار مراقب باشید. کامنت‌های ساده می‌توانند پایه یک دعوای حقوقی باشند. هیچ موضوعی را به نژاد افراد یا قومیت ربط ندهید.

اگر در کانادا مهاجر هستید تلاش کنید که با موضوع نژاد پرستی در لایه های مختلف و اشکال مختلف آن آشنا شوید. اگر احساس میکنید مورد آزار و اذیت نژادی قرار گرفتید یا جایی تبعیض نژادی مشاهده کردید، می‌توانید از طریق قانونی موضوع را پیگیری کنید. اگر نیاز به ریپورت موضوعی دارید که برای شما اتفاق افتاده یا شاهد آن بود‌ه‌اید، از طریق تکمیل فرم در سایت کمیسیون حقوق بشر اقدام به شکایت کنید.

به اشتراک گذاری بر روی telegram
به اشتراک گذاری بر روی whatsapp
به اشتراک گذاری بر روی email